няпоўнагало́ссе, -я, н.
У мовазнаўстве: наяўнасць у стараславянскай мове ў каранёвых марфемах спалучэнняў ра, ла, ре, ле паміж зычнымі, што адпавядаюць усходнеславянскім оро, оло, ере, напр.: страна — сторона, прохладный — холодный, млеко — молоко.
|| прым. няпоўнагало́сны, -ая, -ае.
Няпоўнагалосныя спалучэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няпра́ўда, -ы, ДМ -дзе, ж.
1. Тое, што знаходзіцца ў супярэчнасці з праўдай; хлусня.
Няпраўдай свет пройдзеш, ды назад не вернешся (прыказка).
2. Ашуканства, падман.
Многа пабачыў на вяку ашуканства і няпраўды.
3. у знач. вык. Не адпавядае сапраўднасці.
Н., што ён памяняў месца працы. — Ён твой сябар? — Н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няпро́шаны, -ая, -ае.
Які з’явіўся куды-н. без запрашэння, нечаканы.
Н. госць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няпэ́ўны, -ая, -ае.
1. Які не заслугоўвае давер’я; ненадзейны.
Няпэўныя звесткі.
2. Дакладна не ўстаноўлены.
Няпэўнага ўзросту жанчына.
3. Пазбаўлены цвёрдасці, упэўненасці, нерашучы.
Няпэўныя крокі.
|| наз. няпэ́ўнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нясі́лець, -ею, -ееш, -ее; незак.
Страчваць сілы, станавіцца слабым, бяссільным.
З кожным днём нясілее дзед.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нясі́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; незак., каго-што.
Пазбаўляць сілы, рабіць бяссільным.
Нясіліць стома рукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няскла́дны, -ая, -ае.
1. Які не вызначаецца складнасцю, зграбнасцю; нязграбны.
Няскладная фігура.
2. Пазбаўлены лагічнай паслядоўнасці, сувязі.
Няскладная размова.
|| наз. няскла́днасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няско́раны, -ая, -ае.
Які не скарыўся сіле, уладзе каго-, чаго-н.
Н. народ.
|| наз. няско́ранасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)