Кабе́ль ’вялікі хлопец’ (З нар. сл.), рус. кобель ’тс’, да кобель ’сабака’ (Фасмер, 2, 267; Трубачоў, Происх., 28–29; Шанскі, ЭИРЯ, 7, 210).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Карамы́сла, каромысел, укр. коромисло, рус. коромысло. Надзейнай этымалогіі няма. Гл. Фасмер, 2, 334; Папоўска–Таборска, SOr, 17, 369–370; Трубачоў, Этимология–1972, 40.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Каржа́віць, каржэць ’пакрыцца брудам, граззю’ (Др.-Падб., Гарэц.), параўн. рус. каржевина ’жалезны нагар, акаліна’, да іржа (гл.) з прэфіксам ко- (Фасмер, 2, 198).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кі́біць ’пруткая выпукласць, дрэўка лука’ (Гарэц.). Ст.-рус. кибить ’дуга’. Запазычанне з тат. kibit ’крама, будка’. Параўн. кібітка (гл.) (Фасмер, 2, 227–228).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лох ’дзікая масліна, расліна Elaeagnus L.’ (ТСБМ, Кіс.). Рус. лох ’тс’. Няясна. Фасмер (2, 524) адмаўляе сувязь з алей (гл. у Гараева, 238).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Магале́йка, мыгале́йка ’кісет’ (Багд., Бяльк.). Роднаснае да паўн.-рус. магиль ’суконная торбачка’, якое Фасмер (2, 555) выводзіць з комі me̮ gi̮ lʼ ’мяшэчак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
О́пера ’твор, пры пастаноўцы якога выканаўцы спяваюць у суправаджэнні аркестра’ (ТСБМ). З рус. опера, якое з іт. opera (Фасмер, 3, 144; КЭСРЯ, 310).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паме́шчык ’землеўладальнік, звычайна дваранін, пан’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ). З рус. поме́щик (Крукоўскі, Уплыў, 74), дзе з’яўляецца дэрыватам ад поместье (гл.) (Фасмер, 3, 323).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пары́раваць ’адбіць (адбіваць) удар; першапачаткова — у фехтаванні’ (ТСБМ). З рус. пари́ровать ’тс’ < ням. parieren ’тс’ ад лац. parāre ’рыхтаваць’ (параўн. Фасмер, 3, 207).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Патаркну́ць, патархну́ць, ’крануць’ (Сцяшк.). Да торкаць (гл.) < прасл. tъrk‑ati (Фасмер, 4, 83); роднаснае да яго літ. tùrkterėti штурхнуць’ (Буга, РФВ, 75, 151).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)