slber

pron dem разм. сам, сама́, само́, са́мі

◊ ~ ssen macht fett — ≅ ко́жны на сваю́ руку́ ця́гне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

тэт-а-тэ́т, прысл. (звычайна з захаваннем французскага напісання tête-a-tête).

Сам-насам, удваіх без сведак.

[Фр. tête-á-tête.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўто́граф

(фр. autographe, ад гр. autos = сам + grapho = пішу)

1) аўтарскі рукапісны тэкст (напр. а. верша М. Багдановіча);

2) уласнаручны подпіс, надпіс.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эпіго́н

(гр. epigonos = нашчадак)

паслядоўнік якога-н. навуковага, палітычнага, мастацкага кірунку, які прымяняе ідэі сваіх папярэднікаў і нічога не ўносіць новага сам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

on one’s own

informal

самасто́йна; на сваю́ адка́знасьць, на свае́ сро́дкі

He was on his own — Ён му́сіў сам сабе́ дава́ць ра́ды

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

судзі́ць, суджу́, су́дзіш, су́дзіць; су́джаны; незак.

1. аб кім-чым, пра каго-што, па кім-чым і без дап. Рабіць вывад адносна каго-, чаго-н.; меркаваць пра каго-, што-н., думаць, разважаць.

С. аб літаратуры.

С. пра каго-н. па рабоце.

2. каго-што. Разглядаць чыю-н. справу ў судовым парадку, а таксама ў таварыскім судзе.

С. злодзея.

3. каго-што, пра каго-што. Ацэньваць каго-, што-н., ганіць, дакараць у чым-н.

За добрую справу не судзяць.

4. каго-што і без дап. У спартыўных спаборніцтвах: сачыць за выкананнем правіл гульні і вырашаць спрэчныя пытанні.

С. футбольны матч.

5. (таксама зак.), што каму або без дап. Прадвызначаць (-ачыць) (пра што-н. непрадбачанае, што не залежыць ад волі чалавека).

Не судзіў лёс яму больш пажыць і зрабіць.

6. судзі́(це) (звычайна са словамі «сам», «самі»), Ужыв. ў знач.: рашай (це).

Судзі сам, як далей паступіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

каб¹, злуч.

1. мэтавы. Далучае да галоўнага даданы сказ з мэтавым або паясняльным значэннем.

Трэба чытаць больш выразна, каб усім было зразумела.

Спяшаюся, каб не спазніцца на цягнік.

2. умоўны. Далучае даданы сказ, які паведамляе пра ўмовы здзяйснення чаго-н.

Каб ён змог, то зрабіў бы сам.

Не прыехаў бы, каб не было патрэбы.

3. Уводзіць пабочныя і ўстаўныя словазлучэнні і сказы.

А я, каб ты ведала, заўтра паеду ў камандзіроўку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

згаво́р, ‑у, м.

Узаемная дамоўленасць, узаемнае пагадненне. Неяк сам сабою, без згавору, без папярэдняй падрыхтоўкі пачаўся мітынг. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куха́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

Гатаваць стравы; быць кухарам, кухаркай. Нядаўна, як хварэла маці, дзед сам кухарыў. Рылько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самадастатко́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Дастатковы для задавальнення сваіх патрэб.

2. Які валодае самастойным значэннем, значны сам па сабе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)