ры́ба, ‑ы, ж.
Вадзяная пазванковая з непастаяннай тэмпературай цела жывёліна, звычайна пакрыта луской; дыхае жабрамі і мае плаўнікі. Марская рыба. Драпежная рыба. / у знач. зб. І рэчка ёсць. А рыбы, рыбы! Вось дзе, Антось брат, пажыў ты бы! Колас. — Адтуль, адтуль заходзь — там самая рыба ходзіць. Лынькоў. // Мяса гэтай жывёліны; ежа, прыгатаваная з яе. Рыба пад марынадам. Заліўная рыба.
•••
Лятучыя рыбы — рыбы, якія выскокваюць з вады і могуць трымацца некаторы час у паветры, ратуючыся ад драпежных рыб.
Біцца як рыба аб лёд гл. біцца.
Ні рыба ні мяса — пра чалавека, які не мае характэрных індывідуальных якасцей; ні тое, ні сёе.
У каламутнай вадзе рыбу лавіць гл. лавіць.
Як рыба ў вадзе — добра, прывольна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
драпе́жны, -ая, -ае.
1. Які корміцца жывёламі (пра звяроў, птушак і пад.).
Д. звер.
Драпежныя рыбы.
2. перан. Прагны, поўны імкнення авалодаць кім-, чым-н., захапіць што-н., а таксама такі, што выражае такое імкненне.
Драпежная натура.
Д. погляд.
|| наз. драпе́жнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
паначышча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. чаго. Чысцячы, нарыхтаваць многа чаго‑н. Паначышчаць рыбы.
2. што. Начысціць, вычысціць усё, многае. Паначышчаць гузікі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыбапрапускны́, ‑ая, ‑ое.
Прызначаны для пропуску рыбы з ніжняга б’ефа гідравузла ў верхні, галоўным чынам у перыяд яе нераставай міграцыі. Рыбапрапускное збудаванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
seafood
[ˈsi:fu:d]
n.
ядо́мыя марскі́я праду́кты (ры́бы, ракападо́бныя)
seafood restaurant — ры́бны рэстара́н
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
рыбапрамысло́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да здабычы, апрацоўкі рыбы, ракападобных і інш., прыгатавання прадуктаў з іх і пад. Рыбапрамысловы камбінат. Рыбапрамысловы раён.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Físchzug
m -(e)s, -züge ло́ўля ры́бы (сеткай); перан. бага́ты ўло́ў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Кука́н ’шнурок, на які нанізваецца злоўленая рыба’ (Сцяшк.), ’нізка рыбы’ (Сл. паўн.-зах.). Да кука 1 (гл.), паколькі гэта назва звязана з глушэннем рыбы. Першапачаткова кукан ’нізка глушанай рыбы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
некто́н, ‑а, м.
Спец. Сукупнасць водных жывёл (кіты, дэльфіны, рыбы і пад.), якія здольны да самастойнага перамяшчэння на значную адлегласць у адкрытых частках вадаёмаў.
[Ад грэч. nēktós — плаваючы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыбаразвядзе́нне, ‑я, н.
Развядзенне рыбы штучным шляхам. Вялікая плошча вадаёма і наяўнасць у ім значнай колькасці планктона забяспечваюць спрыяльныя ўмовы для рыбаразвядзення. Прырода Беларусі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)