дзікава́тасць, ‑і, ж.
Уласцівасць дзікаватага. [Гаспадар] быў у добрым сінім бастонавым гарнітуры, у добрых чаравіках. Барада была расчасана і прыведзена ў парадак. Адразу з аблічча чалавека знікла дзікаватасць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
існу́ючы,
1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад існаваць.
2. ‑ая, ‑ае; у знач. прым. Які ёсць цяпер, маецца ў рэальнасці. Існуючы парадак.
3. Дзеепрысл. незак. ад існаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акрапета́льны
(ад гр. akron = вяршыня + лац. petere = імкнуцца)
накіраваны да вяршыні, напр. парадак распускання кветак у шэрагу суквеццяў (гронка, колас, шчыток).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Прыхаху́ліцца ’хутка і з большага прывесці сябе ў парадак’ (Янк. 3.), прыхухо́ліцца ’прыхарашыцца, прыбрацца, прыадзецца’ (Нар. Гом.). Рус. смал. прихаху́литься ’прыадзецца неакуратна, абы-як, спехам’, укр. прихаху́литися ’прыадзецца, прыбрацца’, прихаху́лити ’прыбраць, прыадзець, выстраіць’; ’прыбраць, упрыгожыць, навесці парадак, чысціню’. Таксама як ў рус. хохо́ниться ’прыбірацца’, хохо́нить ’прыбіраць’, хохо́ня ’франт’, для якіх Фасмер (4, 272) дапускае гукапераймальнае паходжанне. Прыставачнае ўтварэнне, у аснове якога рэдуплікацыя выклічніка ха (гл.). Сюды ж, відаць, з далейшым развіццём семантыкі прыхаху́ліць ’забіць’ (пух., Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
order2 [ˈɔ:də] v.
1. зага́дваць, распараджа́цца;
She was ordered out of the room. Ёй загадалі выйсці з пакоя.
2. зака́зваць;
order dinner зака́зваць абе́д
3. fml прыво́дзіць у пара́дак;
order one’s thoughts прыво́дзіць у пара́дак свае́ ду́мкі
order about/around [ˌɔ:dəəˈbaʊt/ˌɔ:dəəˈraʊnd] phr. v. кама́ндаваць, распараджа́цца;
He is always ordering people around. Ён увесь час усімі камандуе.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
таксафо́н
(ад гр. taksis = парадак + phone = гук)
тэлефон-аўтамат.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
dislocate
[ˈdɪsləkeɪt]
v.t.
1) зьві́хваць, выві́хваць; спрыві́льваць
2) паруша́ць (пара́дак, пля́ны), перашкаджа́ць
3) зру́шваць, ссо́ўваць; перамяшча́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
priority
[praɪˈɔrəti]
n., pl. -ties
1) пяршы́нства, старшы́нства n., прыярытэ́т -у m.
2) пара́дак тэрміно́васьці, чарго́васьці
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
procedure
[prəˈsi:dʒər]
n.
афіцы́йны пара́дак дзе́яньняў, мэ́тад правядзе́ньня чаго́-н., працэду́ра f.
parliamentary procedure — парлямэнта́рная працэду́ра
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
разабра́цца, -збяру́ся, -збярэ́шся, -збярэ́цца; -збяро́мся, -збераце́ся, -збяру́цца; -забра́ўся, -ра́лася; -збяры́ся; зак.
1. Прывесці ў парадак свае рэчы, уладкавацца (разм.).
Р. з дарогі.
2. у кім-чым і (разм.) з кім-чым. Унікнуўшы ў падрабязнасці, добра зразумець каго-, што-н.
Р. ў чарцяжах.
Р. ў абставінах.
|| незак. разбіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)