memory

[ˈmeməri]

n., pl. -ries

1) па́мяць f.

He has a better memory than I have — Ён ма́е ле́пшую па́мяць, як я

2) успамі́н -у m., прыпаміна́ньне n.

the memory of things past — прыпаміна́ньне міну́лых спраў

in memory of — на ўспамі́н чаго́ -каго́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пераспрача́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Перамагчы ў спрэчках. У Яся была на дзіва добрая памяць, — столькі розных вестак і фактаў ён помніў, і гаварыў ён з такім натхненнем, што ніхто не мог пераспрачаць яго. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

tenacious [təˈneɪʃəs] adj.

1. fml вя́зкі, лі́пкі, кле́йкі;

tenacious clay кле́йкая глі́на

2. упа́рты, насто́йлівы;

tenacious courage непахі́сная му́жнасць

3. учэ́пісты;

a tenacious memory трыва́лая па́мяць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

кэш

(англ. cache)

памяць ЭВМ, прызначаная для захоўвання прамежкавых вынікаў, а таксама часта ўжывальных дадзеных і каманд.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

дэкламава́ць, ‑мую, ‑муеш, ‑муе; незак., што і без дап.

Выразна чытаць на памяць мастацкія творы. Дэкламаваць вершы. □ Некалькі хвілін Сцяпан Сямёнавіч уважліва прыглядаўся да вучняў, потым падышоў да акна і ціха, але надзвычай выразна пачаў дэкламаваць. Шыловіч.

[Ад лац. declamare.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хмуры́на, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і хмара. Як хмурыны ў дзень асенні, Думкі-словы гоніць памяць: — Ой, трыпутнічак, Трыпутнік!.. Зелле-зеллейка жывое... Трус. Хмурына, поўнячыся сілай, Уперад рушыла тады, Дзесь угары перакуліла Збанкі, паўнюткія вады. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

практыкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак.

1. што. Прымяняць на практыцы (кніжн.).

П. новую форму работы.

2. Праходзіць практыку (у 3 знач.).

Студэнты практыкуюць у клініцы.

3. каго-што. Пастаяннай работай прывіваць якія-н. навыкі, прывучаць рабіць што-н.

П. сваю памяць.

4. Мець практыку (у 5 знач.; уст.).

У Полацку практыкуюць мінскія ўрачы.

|| наз. практыкава́нне, -я, н. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

nauczyć się

зак. навучыцца;

nauczyć się na pamięć — вывучыць на памяць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

wryć się

зак. укапацца;

wryć się w pamięć — запасці ў памяць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

То́ўбаліць ’укладаць у памяць, убіваць у галаву’ (ТС). Відаць, варыянт дзеяслова з аглушэннем пачатковага зычнага, параўн. доўба́ніць экспр. ’гаварыць’ (ТС), лаянкавае до́ўбало дурно́е ’тупы чалавек’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), утворанае паводле тыпу ду́рбало ад ду́рбаць ’дзяўбці ў галаву, настойліва тлумачыўшы’, параўн. літ. dur̃binti ’выдоўбліваць дупло’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)