чака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. каго-чаго, з дадан. і без дап. Знаходзіцца, заставацца дзе-н., разлічваючы на чый-н. прыход, з’яўленне і пад. каго-, чаго-н. ці здзяйсненне чаго-н.
Ч. таварыша.
Аўтобус чакаў пасажыраў.
2. чаго, з дадан. і з інф. Спадзявацца, прадбачваць што-н., разлічваць на што-н.
Ён ужо нічога добрага не чакаў.
Ч. вясцей.
Ён не чакаў сустрэць тут знаёмага.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каго-што. Быць наканаваным каму-н., прадбачыцца.
Яго чакалі непрыемнасці.
Ніхто не ведае, што яго чакае.
4. заг. чака́й(це). Ужыв. як папярэджанне, пагроза: як я табе дам! Я табе пакажу! і пад.
Зноў падмануў? Ну чакай жа!
◊
Не чакай дабра — пра магчымасць бяды, непрыемнасці ад каго-, чаго-н.
Чакаць з мора пагоды (разм., неадабр.) — спадзявацца, разлічваць на што-н., застаючыся пасіўным; безнадзейна чакаць.
Чакаць не дачакацца (разм.) — з нецярпеннем, прагна чакаць.
|| наз. чака́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
wohl
1.
a здаро́вы
er ist wíeder ~ — ён вы́здаравеў
~ bekómm's! — на здаро́ўе!
lében Sie ~! — усяго́ до́брага!, быва́йце!
~ óder übel — до́бра ці бла́га
2.
adv
1) до́бра
2) мо́жа, мажлі́ва, бада́й (што)
er wird ~ kómmen* — ён, мо́жа [магчы́ма], прые́дзе [прыбу́дзе]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
до́бры, -ая, -ае.
1. Чулы да людзей, спагадлівы, сардэчны.
Д. па натуры чалавек.
Добрая душа.
2. Цалкам станоўчы па сваіх якасцях, з дадатнымі ўласцівасцямі, такі, як патрэбна.
Д. характар.
Добрая кніга.
Д. густ.
Д. настрой.
Добрыя ўмовы.
3. Заснаваны на жаданні дабра.
Д. водзыў.
Добрая парада.
4. Які карыстаецца славай, слаўны, чысты.
Добрае імя.
Пакінуць аб сабе добрую памяць.
5. Умелы, старанны ў рабоце, здольны.
Д. гаспадар.
Д. майстар.
Д. работнік.
6. Даволі вялікі па колькасці, памеры (разм.).
Д. кавалак.
Д. заробак.
7. Дабратворны, спрыяльны.
Д. ўплыў.
Д. клімат.
8. Удачны, паспяховы.
Д. вынік.
Добрыя паказчыкі.
9. Прыдатны для ўжывання, карыстання.
Д. грыб.
10. Блізкі пасяброўску, звязаны ўзаемнай сімпатыяй.
Д. знаёмы.
11. Які прадказвае ўдачу, прыносіць радасць.
Добрая прымета.
Добрая навіна.
◊
Добры вечар! — прывітальны зварот пры сустрэчы з кім-н. вечарам.
Добрай ночы! — пажаданне спакойна спаць.
Добры інтэрас! (разм., іран.) — выказванне нязгоды, неадабрэння, абурэння з якой-н. прычыны.
Усяго добрага — развітальнае пажаданне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
увабра́ць сов., разг.
1. (поглотить) впита́ть, вобра́ть, впить;
2. ухвати́ть, схвати́ть;
у. за каўне́р — схвати́ть (ухвати́ть) за воротни́к;
3. схвати́ть, захвати́ть;
разве́дчыкі ўвабра́лі фашы́ста — разве́дчики схвати́ли (захвати́ли) фаши́ста;
4. пойма́ть;
ён сёння до́брага шчупака́ ўвабра́ў — он сего́дня изря́дную щу́ку пойма́л;
5. разг. съесть;
у. мі́су капу́сты — съесть ми́ску капу́сты;
6. запра́вить;
у. кашу́лю ў штаны́ — запра́вить руба́шку в брю́ки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пачака́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; зак.
1. каго-што, чаго і без дап. Чакаць некаторы час. Пачакаць добрага надвор’я. □ Акрамя дзяцей на вуліцы нікога не было, але раптам у канцы яе паказаўся чалавек. Лявон вырашыў пачакаць яго. Чорны. [Толя] пачакаў яшчэ адзін дзень. Але і на трэці, і на чацвёрты дзень дзед не вярнуўся. Якімовіч. [Валодзя] рукой выканаў ямку, пачакаў, пакуль насачылася вады. Хомчанка.
2. з інф., з чым і без дап. Не пачынаць дзейнічаць; памарудзіць. [Андрэй:] — Ці не папярэдзіць нам хлопцаў? [Максім:] — З гэтым яшчэ пачакаем. Машара. — Пачакай злавацца, — перапыніў .. [Пракопа] Аляксееў. Карпаў. — Пачакайце, дзяўчаты, будзем па парадку гаварыць. Асіпенка.
3. заг. пачака́й(це)! у знач. выкл. Ужываецца як перасцярога, пагроза. — Ну, пачакай! — патрос Васіль .. кулаком у той бок, куды пайшоў ляснік. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
dobre
добрае (добрая рэч);
rozgniewać się na dobre — раззлавацца не на жарты;
wszystkiego ~go — усяго добрага;
nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło — няма ліха без дабра;
ach, ty nic ~go — ах, ты, недарэка!; ах, ты, шалапут!
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
all
a
1) уве́сь
vor ~em — перш за ўсё
~es Gúte! — усяго́ до́брага!
in ~er Frühe — спазара́нку
auf ~e Fälle — на ўся́кі вы́падак
das Geld ist ~e — гро́шы ко́нчыліся
2) ко́жны
~ und jéder — пе́ршы – ле́пшы
~ e zwei Minúten — ко́жныя дзве хвілі́ны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ánzeigen
vt
1) апавяшча́ць; аб’яўля́ць (у газеце і г.д.)
den Empfáng ~ — пацве́рдзіць атрыма́нне
2) дано́сіць
3) пака́зваць (пра прыборы)
4) прадка́зваць
das zeigt nichts Gútes an — гэ́та не абяца́е нічо́га до́брага
5)
es für ángezeigt hálten* — лічы́ць што-н. дарэ́чным [слу́шным]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
бла́гоI ср., сущ.
1. (добро) дабро́, -ра́ ср.; (счастье) шча́сце, -ця ср.; (польза) кары́сць, -ці ж.;
на бла́го Ро́дины на кары́сць Радзі́мы;
2. (материальное благополучие) мн. дабро́ты, -ро́т; (выгоды) вы́гады, -гад;
бла́га жи́зни дабро́ты (вы́гады) жыцця́;
◊
всех благ усяго́ до́брага, усяго́ найле́пшага;
ни за каки́е бла́га ні за што на све́це.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
шути́ть несов.
1. жартава́ць;
2. (насмехаться над кем, над чем) насміха́цца (з каго, з чаго), жартава́ць (з каго, з чаго), паке́пліваць (з каго, з чаго), кпіць (з каго, з чаго);
◊
шути́ть с огнём жартава́ць з агнём;
шу́тки шути́ть а) (забавляться) жартава́ць; б) (насмехаться) жа́рты стро́іць;
чем чёрт не шу́тит! чым чорт не жарту́е!, чаго́ до́брага!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)