БІЕЗБА́РДЗІС, Безбард (Biesbārdis) Каспар Каспаравіч (8.12.1806, воласць Слока, Латвія — 12.9.1886), латышскі публіцыст і грамадскі дзеяч; адзін з лідэраў руху младалатышоў. Вучыўся ў Дэрпцкім ун-це (г. Тарту). Аўтар першага філас. артыкула на лат. мове. Выступаў супраць ням. засілля ў Прыбалтыцы, за сац. правы латышоў-сялян, за самабытнае развіццё лат. культуры. Пераклаў на лат. мову творы Ф.Шылера, Вергілія, Сафокла.

Б.Гудрыке.

т. 3, с. 148

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

úmstürzen

1.

vt

1) пераку́льваць, разва́льваць, разбура́ць

2) звярга́ць, скіда́ць (уладу)

2.

vi (s)

1) па́даць, абва́львацца, абрына́цца

2) па́сці (пра грамадскі лад, уладу)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

публіцы́стыка

(ням. Publizistik, ад лац. publicus = грамадскі)

від літаратуры і журналістыкі (артыкулы, нарысы, памфлеты, фельетоны і інш.), які аналізуе сучаснае жыццё ў мнагастайнасці палітычных, эканамічных, прававых, філасофскіх, мастацкіх і іншых праблем.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

АГАТАНГЕЛО́С,

армянскі гісторык 5 ст. Аўтар «Гісторыі Арменіі» (збераглася ў рэдакцыі 7—8 ст.; апубл. ў 1709, навукова вывераны тэкст — у 1909), якая асвятляе падзеі 226—30, эпоху прыняцця армянамі хрысціянства, дае звесткі пра грамадскі і дзярж. лад Арменіі, гіст. асоб, барацьбу хрысціянства і язычніцтва, спалучаныя з нар. легендамі і паданнямі. Перакладзена на мовы многіх народаў свету; мела некалькі версій.

А.Казінян.

т. 1, с. 73

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

КУ́РЫЦЫН Фёдар Васілевіч, рускі паліт. і грамадскі дзеяч, дыпламат канца 15 ст. Думны пасольскі дзяк. Удзельнічаў у фарміраванні знешняй палітыкі Маскоўскай дзяржавы пры вял. кн. Іване III. У 1485 стварыў у Маскве гурток прыхільнікаў «Жыдоўствуючых» ерасі. Выступаў за скасаванне манастыроў і манаства, свабоду волі чалавека тлумачыў шырэй, чым артадаксальнае багаслоўе. Весткі пра К. губляюцца пасля 1500. Яго паслядоўнікі асуджаны на царк. саборы 1504.

т. 9, с. 56

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

аргані́зм, ‑а, м.

1. Усякая жывая істота, расліна. Прасцейшыя арганізмы. Жывёльны арганізм. Раслінны арганізм.

2. Сукупнасць фізічных і душэўных якасцей якога‑н. чалавека. Толькі моцны, загартаваны арганізм мог вытрымаць такія жорсткія выпрабаванні. Паслядовіч.

3. перан. Тое, што нагадвае сабой складанае арганізаванае адзінства. Грамадскі арганізм. Партыйны арганізм. Тэатр нагадвае сабой грандыёзны мастацкі арганізм. □ Моладзь вучылася ў дарослых, а гімназія нагадвала маладую клетачку ў складаным арганізме рэвалюцыйна-вызваленчага руху. У. Калеснік. Магутных артэрыяў свежую кроў Па ўсім арганізме краіны Няспынна нясе цягніковы строй Скрозь буры, завеі і стыні! Лявонны.

[Лац. organismus.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вечары́на, вечары́нка ж.

1. Ábendgesellschaft f -, -en; gesélliger Ábend; (з танцамі) Tánzabend m -es, -e; Party [´pa:ti] f -, -s;

2. (грамадскі сход) Ábendveranstaltung f -, -en;

зва́ная вечары́на Ábendgesellschaft f -, -en;

літарату́рная вечары́на literárischer Ábend;

выпускна́я вечары́на Entlássungsfeier f -, -n;

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

праду́кт, -ту м.

1. в разн. знач. проду́кт;

сыры́ п. — сыро́й проду́кт;

п. згара́ння — проду́кт сгора́ния;

гэ́та фо́рмула — п. до́ўгіх по́шукаў — э́та фо́рмула — проду́кт до́лгих по́исков;

2. только мн. (съестные припасы) проду́кты;

○ суку́пны грама́дскі п. — эк. совоку́пный обще́ственный проду́кт

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

арганізава́ць

(фр. organiser)

1) заснаваць што-н. такое, што мае грамадскі характар (напр. а. гурток);

2) падрыхтаваць, наладзіць (напр. а. сустрэчу);

3) аб’яднаць, згуртаваць для якой-н. мэты (напр. а. атрад);

4) упарадкаваць што-н. (напр. а. свой рабочы час).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

настрое́ние ср. настро́й, -ро́ю м.;

быть в настрое́нии быць у настро́і; (в духе) у гумо́ры;

быть не в настрое́нии быць не ў настро́і; (не в духе) не ў гумо́ры;

◊

настрое́ние ду́ха настро́й;

настрое́ние умо́в грама́дскі настро́й, настро́й людзе́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)