страматапара́ты
(н.-лац. stromatoporata)
вымерлыя беспазваночныя арганізмы, умоўна аднесеныя да кішачнаполасцевых або гідроідных паліпаў, жылі ў кембрыі — палеагене.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
біяіндыка́тары
(ад бія- + індыкатары)
арганізмы, наяўнасць якіх або інтэнсіўнае развіццё служыць паказчыкам пэўных прыродных працэсаў або наяўнасці некаторых рэчываў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
галага́мія
(ад гр. holos = увесь + -гамія)
найпрасцейшы тып палавога працэсу ў аднаклетачных раслінных арганізмаў, пры якім зліваюцца цэлыя арганізмы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
геафі́лы
(ад геа- + -філ)
арганізмы, частка цыкла развіцця якіх абавязкова праходзіць у глебе (саранчовыя, жукі, камары-даўганожкі і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
катарабіёнты
(ад гр. katharos = чысты + біёнты)
жывёльныя арганізмы, якія жывуць у чыстых халодных водах з вялікай колькасцю растворанага кіслароду.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
парабіясфе́ра
(ад пара- + біясфера)
слой літасферы глыбінёй да 5 км, у які жывыя арганізмы трапляюць выпадкова і існуюць часова.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
радыяля́рыі
(н.-лац. radiolaria, ад лац. radiolus = праменьчык)
падклас прасцейшых класа саркодавых; планктонныя арганізмы, пашыраныя пераважна ў цёплых морах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЎТАХТО́НЫ,
абарыгены, арганізмы, якія ў працэсе эвалюцыі ўзніклі ў пэўнай мясцовасці і жывуць у ёй і цяпер. Звычайна складаюць стараж. ядро якой-н. флоры ці фауны, напрыклад качканос і эўкаліпт — аўтахтоны Аўстраліі, мурашкаеды, ляніўцы, дзікая бульба — аўтахтоны Паўд. Амерыкі. Выкапнёвыя аўтахтоны ўваходзяць у склад арыктацэнозаў. На Беларусі да аўтахтонаў належаць б.ч. выкапнёвых раслін і беспазваночных з адкладаў фанеразою; у сучаснай фауне і флоры не адзначаны.
т. 2, с. 122
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
аргані́зм, ‑а, м.
1. Усякая жывая істота, расліна. Прасцейшыя арганізмы. Жывёльны арганізм. Раслінны арганізм.
2. Сукупнасць фізічных і душэўных якасцей якога‑н. чалавека. Толькі моцны, загартаваны арганізм мог вытрымаць такія жорсткія выпрабаванні. Паслядовіч.
3. перан. Тое, што нагадвае сабой складанае арганізаванае адзінства. Грамадскі арганізм. Партыйны арганізм. Тэатр нагадвае сабой грандыёзны мастацкі арганізм. □ Моладзь вучылася ў дарослых, а гімназія нагадвала маладую клетачку ў складаным арганізме рэвалюцыйна-вызваленчага руху. У. Калеснік. Магутных артэрыяў свежую кроў Па ўсім арганізме краіны Няспынна нясе цягніковы строй Скрозь буры, завеі і стыні! Лявонны.
[Лац. organismus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
анаэро́бы
(ад ан- + аэробы)
арганізмы, здольныя жыць у асяроддзі, дзе няма атмасфернага кіслароду, напр. некаторыя бактэрыі, ніжэйшыя расліны (параўн. аэробы).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)