Не́быты ’нястача, недахоп’ (слаўг., Нар. словатв.). Відаць, ад не быць ’адсутнічаць’, параўн. нябыт, небыццё ’неіснаванне’. Гл. быт ’існаванне, наяўнасць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нестро́пця ’няўмека’ (клец., Нар. лекс.). Да троп (гл.), параўн. збіцца з тропу ’памыліцца’, biaz rostrapu и hatavie ’неразвіты’ (Варл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Няродня, нырідня ’падчарыца’ (брэсц., Нар. лекс.). Да родны, радня (гл.), параўн. ст.-рус. несын ’пасынак, няродны сын’, недонка ’падчарыца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нято́ўпіцца ’не змяшчацца’: Як падзялілі бацькаву палоску, бык і барана нятоўпіцца (лаг., Сл. бел. нар. фраз.), Гл. рэдкае то́ўпіцца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Павяндлі́ца ’кумпяк, шынка’ (Нар. сл., дзярж.), павяндліцы ’паляндвіца’ (Сл. ПЗБ). Метатэза з паляндвіца, або вынік кантамінацыі паляндвіца і вяндліна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Перадры́нне, пэрэдры́ньне, пэрэды́ньне ’загарадзь перад хлявом’, пэрэды́нне ’хлеў для жывёлы’ (Нар. сл., Сл. Брэс.). Да пе́рад і адры́на (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пра́днік, пра́льнік., пра́ньнік ’пранік’ (чырв., З нар. сл.). Гл. пранік. Форма праднік з праньнік у выніку дысыміляцыі нн > дн.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыжмо́ ’каласкі жыта, падсмажаныя на агні’ (Нар. Гом.). Суфіксальнае ўтварэнне ад пры́жыць1 ’пражыць, смажыць’ (гл.). Гл. таксама пражмо́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыпо́рацца ’справіцца, управіцца з гаспадаркай’ (Мат. Гом., Ян.), прыпо́равацца ’тс’ (рэч., Нар. сл.). Рус. дан. припо́раться ’прыбрацца’. Гл. по́рацца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прэ́ндаваць ’паважаць, шанаваць’ (брагін., З нар. сл.; Ян.). Укр. жытом. прэндовать ’прызнаваць’. Гл. апрандаваць (з цяжка вытлумачальным пераносам націску).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)