самаадда́ны
1. самоотве́рженный;
с. чалаве́к — самоотве́рженный челове́к;
~ная пра́ца — самоотве́рженная рабо́та;
2. (чуждый всякого расчёта) беззаве́тный;
~нае служэ́нне наро́ду — беззаве́тное служе́ние наро́ду
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
самасто́йны в разн. знач. самостоя́тельный;
~ная дзяржа́ва — самостоя́тельное госуда́рство;
с. чалаве́к — самостоя́тельный челове́к;
~нае дасле́даванне — самостоя́тельное иссле́дование;
с. сказ — грам. самостоя́тельное предложе́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шко́дны
1. (причиняющий вред) вре́дный; зловре́дный;
ш. чалаве́к — вре́дный (зловре́дный) челове́к;
2. (опасный для здоровья) вре́дный, нездоро́вый;
ш. клі́мат — вре́дный (нездоро́вый) кли́мат
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вахля́ць ’ляпіць, мазаць; рабіць што-небудзь на скорую руку’ (Нас.), рус. вахля́ть ’халтурыць, рабіць нядбайна’. Сюды адносяцца вахля́к ’слабасільны чалавек, вялы работнік’ (Нас.), вахля́й ’вялы, непаваротлівы чалавек’ (Нас.), рус. вахля́й. Далей сюды, бясспрэчна, адносіцца вахла́к ’вахлак’ (БРС); ’брудны, неахайны чалавек’ (КЭС), рус. вахла́к, вахляк ’дурань, нязграбны чалавек’. Фасмер (1, 280) лічыць рус. словы няяснымі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляпе́за ’нязграбны, непаваротлівы чалавек’ (даўг., Сл. ПЗБ). Балтызм. Параўн. літ. lapė́ža ’някемлівы, павольны, мешкаваты чалавек’, lepeĩzeris ’павольны, вялы; разваліна, руіна-чалавек’. Грынавяцкене (там жа, 2, 720) прыводзіць літ. адпаведнік, семантычна тоесны, але які фармальна адрозніваецца (lepérza).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мерд ’мужчына’ (Гарб.). Іранізм. Параўн. яцвяжск. mard ’чалавек’ < ’смяротны’, а таксама перс. merd ’тс’ (< ст.-перс. martiya ’чалавек’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
man1 [mæn] n. (pl. men)
1. мужчы́на
2. чалаве́к;
a man of his word чалаве́к сло́ва
3. рабо́тнік, рабо́чы
4. infml муж; палюбо́ўнік
5. звыч. pl. men салда́т; матро́с; лётчык (не афіцэр);
officers and men афіцэ́ры і салда́ты
6. пе́шка (у шахматах)
♦
to a man усе́ як адзі́н
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
знамени́тость
1. (качество, свойство) славу́тасць, -ці ж.; выда́тнасць, -ці ж.;
2. (знаменитый человек) славу́ты (выда́тны) чалаве́к, славу́тасць, -ці ж., выда́тнасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
начні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Няяркая лямпачка, якая запальваецца нанач.
2. Чалавек, які працуе ноччу або доўга не кладзецца спаць (разм.).
|| памянш.-ласк. начнічо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (да 1 знач.; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бале́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).
Аматар спорту, а таксама чалавек, які клапоціцца аб чым-н., перажывае за каго-, што-н.
Заўзяты б. футбола.
|| ж. бале́льшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.
|| прым. бале́льшчыцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)