Уласцівасць скупога. Не прымаюць гэтыя людзі таго, чым раней думаў [Тварыцкі] ўсё жыццё трымаць, чым думаў ратавацца і ратаваць блізкіх сваіх. Няма хцівасці, няма скупасці, няма ў аднаго да другога нянавісці.Чорны.За стрыманай скупасцю слоў, чорствых, з прымессю іроніі, адчуваецца крык душы — спагадны і гнеўны, чалавечы і грозны.У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
статы́ст, ‑а, М ‑сце, м.
1. Акцёр, які выконвае на сцэне другарадным ролі без слоў, удзельнік масавых сцэн. Калі была патрэба, усе .. [хлапчукі] выходзілі на сцэну статыстамі.Рамановіч.
2.перан. Асоба, якая адыгрывае зусім малую ролю ў той ці іншай справе, дзейнічае пасіўна. Тым, хто запрашаўся дзеля кампаніі, відаць, апрыкрала роля статыстаў.Навуменка.
[Ад грэч. statos — які стаіць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцвярджэ́нне, ‑я, н.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. сцвярджаць — сцвердзіць і сцвярджацца.
2. Пацвярджэнне чаго‑н. — Ужо тэлеграму атрымаў, — задаволена адказаў Хадкевіч і, нібы ў знак сцвярджэння сваіх слоў, выцягнуў з бумажніка Любіну тэлеграму.Васілевіч.Каравы пераклад нямецкага тэксту .. міжвольна гучаў як сцвярджэнне таго, што свабодны народ не так лёгка скарыць.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
та́хканне, ‑я, н.
Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. тахкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. «Трэба заснуць і мне», — шапнуў [Алесь] у душы, без слоў, палажыўшы на грудзях далоні. Пад імі спакваля адчулася цяпло і маладое, упартае тахканне сэрца.Брыль.Пад тахканне вагонных колаў .. [Стэфа] задрамала і абудзілася, калі поезд падыходзіў да незнаёмага прыстапцыйнага будынка.Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
э́кскурс, ‑у, м.
Адхіленне, адступленне ад галоўнай тэмы з мэтай падрабязней высветліць пабочнае пытанне. К. Чорны часта выкарыстоўвае маналогі-споведзі герояў, якія з’яўляюцца своеасаблівымі экскурсамі ў іх біяграфіі.Дзюбайла.Экскурс у гісторыю — гэта зноў жа своеасаблівая падрыхтоўка ў зборніку «Вянок» да так знамянальных у ім слоў «Краю мой родны! Як выкляты богам...».Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экстравага́нтнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць экстравагантнага. Гонячыся за рознымі слоўнымі эфектамі і экстравагантнасцю стылю, асобныя паэты падсоўвалі чытачу самую што ні ёсць бяссэнсіцу, фармалістычнае награмаджэнне пустых, звонкіх слоў.Шакун.
2. Экстравагантны ўчынак; незвычайныя паводзіны. — Надзвычайная экстравагантнасць, — вымавіў.. [Захар]. — Не спадзяваўся, скажу шчыра. Але хвалю. Ты не баялася, што я магу цябе не прыняць?Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акцэ́нт
(лац. accentus)
1) асаблівасці вымаўлення, уласцівыя чалавеку, які гаворыць не на роднай мове;
2) лінгв. націск у слове, а таксама знак націску;
3) перан. падкрэсліванне асобных думак, слоў пры гаворцы (напр. зрабіць а. на чым-н.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
адмо́вагл. адмаўленне
1.адмо́віцца
1.áblehnen vt; sich lóssagen (ад чаго-н. von D); zurücknehmen*vt, widerrúfen*vt, ábschwören*vt (ад слоўі г. д.); sich wéigern (выканаць загаді г. д.);
2. (пазбавіць сябе чаго-н.) verzíchten vi (auf A); áufgeben*vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Не́каць ’аднеквацца, гаварыць «не»’ (Нас.). Ад не шляхам т. зв. ^‑суфіксацыі, пры дапамозе якой утвараюцца дзеясловы ад выклічнікаў, гукапераймальных слоў і г. д., параўн. нукаць, нокаць (ад но!) і пад.