перадумо́ва, ‑ы, ж.
1. Папярэдняя ўмова. Словам, створаны самыя спрыяльныя палітычныя, ідэалагічныя, арганізацыйныя, прававыя і матэрыяльна-фінансавыя перадумовы для карэннага, якаснага паляпшэння дзейнасці мясцовых Саветаў. Машэраў.
2. Зыходны пункт якога‑н. разважання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ex verbis fatuus, pulsu cognoscitur olla
Дурня пазнаюць па словах, а гаршчок ‒ па ўдару.
Дурака узнают по словам, а горшок по удару.
бел. Відзіш карову спераду, каня ззаду, а дурня з усіх бакоў. Па латках пазнаць скупога, а па смеху дурнога. Знаць пана па халявах.
рус. Осла познаёшь по ушам, а дурака ‒ по словам. Знать сову по перьям, сороку по языку, осла по ушам, медведя по когтям, а дурака по речам. Из пустой клетки ‒ или сыч, или сова; из пустой головы ‒ пустые слова. У дурака дурацкая и речь.
фр. A fol ne faut point de sonnette (Дураку совершенно не нужен звонок).
англ. A bird is known by its note, and a man by his talk (Птицу узнают по песне, а человека ‒ по речам).
нем. Den Esel kennt man an den Ohren, an der Rede den Toren (Осла знают по ушам, по речам ‒ дурака).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Трухта́ ‘невысокая, поўная, але жвавая жанчына’ (Мілк. Сл.). Відаць, звязана з наступным словам (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абмы́лка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.
Абл. Памылка. Адным словам, думаў Васіль, абмылкаю вялікаю прыйшоў на свет гэты чалавек. Колас. Анупрэй згаджаўся, што ён віноўнік церні таварышамі, што ён зрабіў цяжкую абмылку. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасе́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Праводзіць час, седзячы дзе‑н. Міканор з Іванам калі і паседжваюць, бывае, цяпер удваіх, то ўспамінаюць.. [Нічыпара] добрым словам і нават адчуваюць, што некага ім не хапае. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Дро́бязь ’дробязь, глупства’ (БРС, Шат., Бяльк.), дро́безь (Касп.). Этымалагічна звязана са словам драбяза́, драбязго́вы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пліску́нка (плыску́нка) ’асака’ (Сл. Брэс.). Відаць, звязана з наступным словам з-за знешняга падабенства раслін.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абра́за ж Beléidigung f -, -en, Kränkung f -, -en, Verlétzung f -, -en;
абра́за сло́вам Beléidigung mit Wórten;
учыні́ць абра́зу éine Beléidigung [Kränkung] zúfügen;
стрыва́ць [сцярпе́ць] абра́зы (alle) Beléidigungen éinstecken
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
весялі́ць, ‑лю, вяселіш, вяселіць; незак., каго.
Рабіць вясёлым; забаўляць. Весяліць дзяцей. □ Марцін добра спяваў, танцаваў, весяліў людзей вострым словам.. Брыль. Сядзяць за півам, выпіваюць, Аб розных справах разважаюць, А піва ім вяселіць душы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нату́рысты, ‑ая, ‑ае.
Наравісты, з норавам; упарты. Натурысты конь. □ [Харытон:] — Тугія ў Муравейніках людзі. Не тое, што ў Бродзе. Адным словам, натурыстыя. Баранавых. — Дзед Яўсей натурысты, — заўважыла жанчына, — не вельмі паддасца на ваты пагрозы. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)