акультура́цыя
(англ. acculturation, ад лац. аd = да + cultura = асвета, развіццё)
працэс узаемаўплыву культур, успрымання адным народам культуры іншага народа.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
забасто́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.
Арганізаванае масавае спыненне работы на прадпрыемстве, каб прымусіць капіталіста задаволіць патрабаванні рабочых; стачка. Усеагульная забастоўка. □ Забастоўка рабочых на лесапільні паказала Андрэю, што сіла працоўнага народа ў яго салідарнасці, арганізацыі. Хромчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
натхні́цель, ‑я, м.
Той, хто натхняе. Арганізатарам і натхніцелем савецкага народа на свяшчэнную вайну супроць нямецка-фашысцкіх акупантаў была выпрабаваная ў баях вялікая Камуністычная партыя. Пятніцкі. Народ быў для Купалы яго паэтычным натхніцелем і самым аўтарытэтным цаніцелем паэзіі. Івашын.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наблі́зіцца, -бліжуся, -блізішся, -блізіцца; зак.
1. да каго-чаго і без дап. Рухаючыся, перамясціцца на больш блізкую адлегласць у адносінах да каго-, чаго-н.
Н. да вёскі.
2. Стаць больш блізкім па часе.
Набліжаецца вясна.
3. Стаць больш чутным.
Гарматныя гукі ўвесь час набліжаліся.
4. Стаць блізкім або бліжэй да каго-, чаго-н.
Н. да народа.
5. Стаць падобным да каго-, чаго-н.
Н. да ідэалу.
|| незак. набліжа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. набліжэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Proverbia populorum sapientia
Прыказкі ‒ народная мудрасць.
Пословицы ‒ народная мудрость.
бел. У прыказцы ‒ праўда святая. Добрая прыказка не ў брыво, а ў вока. Добрая пасловіца ў вочы колецца. Умелая прыказ ка, як пры мяшку прывязка.
рус. Пословица ‒ мудрость народная, пословица ввек не сломится. Пословица неспроста/не зря/недаром молвится.
фр. Proverbe ne peut mentir (Пословица не может лгать).
англ. And what are proverbs but the public voice? (А что же пословица, как не глас народа?).
нем. Sprichwort, wahr Wort (Пословица ‒ правдивое слово).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
nation [ˈneɪʃn] n.
1. на́цыя, наро́д;
The President spoke to the nation on television. Прэзідэнт звярнуўся да народа па тэлебачанні.
2. дзяржа́ва, краі́на;
across the nation па ўсёй краі́не;
newly independent nations но́выя незале́жныя краі́ны;
most favoured nation treatment AmE рэжы́м найбо́льшай спрыя́льнасці (для якой-н. краіны)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
грамі́ць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак., каго-што.
Разм. Разбіваць, знішчаць. Партызаны грамілі варожыя гарнізоны, падрывалі на дарогах варожыя грузавікі. Краўчанка. // перан. Разм. Выступаць з рэзкімі нападкамі на каго‑, што‑н. Легальныя газеты грамяць бюракратыю, патрабуюць удзелу прадстаўнікоў народа ў дзяржаўным кіраванні. Ленін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ашука́нства, ‑а, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. ашукваць — ашукаць.
2. Падман, шальмоўства, махлярства, жульніцтва. Горш за ўсё.. [Васіль Паўловіч] ненавідзіць людзей, схільных да якіх-небудзь махінацый, ашуканства. Кулакоўскі. [Дзяк:] — Я выракаюся рэлігіі, яшчэ раз пацвярджаючы, што яна з’яўляецца ашуканствам і дурманам для народа. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адабрэ́нне, ‑я, н.
Прызнанне чаго‑н. правільным, станоўчым; пахвала, заахвочванне. Гоман адабрэння. □ Працоўныя Беларусі яшчэ раз выказалі сваё гарачае адабрэнне палітыкі Камуністычнай партыі і Савецкага ўрада. «Звязда». Поспехі беларускага народа ў будаўніцтве новага жыцця выклікалі адабрэнне і гарачыя сімпатыі ў зарубежных сяброў. Пшыркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чалавекалю́бны, ‑ая, ‑ае.
Кніжн. Тое, што і чалавекалюбівы. Усімі сваімі патрыятычнымі, чалавекалюбнымі вершамі.. [М. Багдановіч] ужо паказаў нам прычыны нядолі роднага краю. Лойка. Хіба не трагічна, калі вялікія сыны народа, шчодра надзеленыя дапытлівым аналітычным розумам і чулай, чалавекалюбнай душою, вымушаны былі служыць чужой культуры. Майхровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)