ЗІГО́ТА

(ад грэч. zygotos злучаны разам),

клетка, утвораная зліццём мужчынскай і жаночай палавых клетак (гамет) у жывёльных і раслінных арганізмах; пачатковая стадыя развіцця зародка. Ядры гамет зліваюцца ў адно, але храмасомы кожнай гаметы зберагаюць сваю індывідуальнасць. З. мае двайны набор храмасом — дыплоідная фаза развіцця арганізма. Гл. таксама Дыплоід, Апладненне.

т. 7, с. 64

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ша́шка ​1, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

1. Кружок з дрэва, косці, пластмасы (звычайна белага або чорнага колеру), прызначаны для гульні на спецыяльнай дошцы.

2. толькі мн. (ша́шкі, ‑шак). Гульня па пэўных правілах на дошцы з 64, 100, 144 светлых і цёмных клетак кружкамі адпаведнага колеру паміж двума праціўнікамі. Клопікаў пасля вячэры іграў у шашкі са сваім старым дружбаком. Лынькоў.

3. Разм. Пра тое, што мае форму, узор клетак. Рысунак у дробную шашку.

4. Кубік спрасаванага выбуховага рэчыва. Піраксілінавая шашка. Дымавая шашка. □ Падрыўнікі заклалі шашкі, па камандзе падпалілі кароткія бікфордавыя шнуры і адбегліся ў адхон. Краўчанка.

ша́шка ​2, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

Халодная зброя ў выглядзе доўгага, злёгку сагнутага клінка (у адрозненне ад шаблі мае не металічныя, а скураныя ножны). Закашляўся Максім, кракнуў, бы гусь, стараста, а ўраднік паправіў ля боку шашку ды разгладзіў далоняй вусы. Каваль.

[Ад кабард. sešxo.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

анкаге́ны

(ад гр. onkos = уздутасць + ген)

гены, якія абумоўліваюць пераўтварэнне нармальных клетак эўкарыёт у злаякасныя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гіпернефро́ма

(ад гіпер- + гр. nephros = нырка + -ома)

пухліна, якая развіваецца з клетак кары наднырачнай залозы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыплафа́за

(ад дыпла- + фаза)

фаза жыццёвага цыклу асобіны з двайным наборам храмасом у ядрах клетак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ку́пула

(лац. cupula = бочачка)

жэлепадобны каўпачок, які пакрывае валаскі эпітэліяльных клетак у вестыбулярным апараце пазваночных.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

плазмага́мія

(ад плазма + -гамія)

зліццё цытаплазмы мужчынскай і жаночай палавых клетак пры запладненні; папярэднічае карыягаміі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

плазмале́ма

(ад плазма + гр. lemma = абалонка, скурка)

мембрана, якая акружае пратаплазму раслінных і жывёльных клетак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

політэні́я

(ад полі- + лац. taenia = стужка)

наяўнасць у ядрах некаторых саматычных клетак гіганцкіх мнаганітачных храмасом.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

радыерэзістэ́нтнасць

(ад радые- + рэзістэнтнасць)

здольнасць арганізма, асобных тканак або клетак вытрымліваць высокія дозы іанізуючага выпрамянення.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)