Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Каса́р ’касец’ (Сл. паўн.-зах.), укр.косарь, рус.косарь, чэш.kosaŕ ’каваль, які куе косы’, в.-луж.kosař ’тс’, польск.kosiarz ’касец’, балг.косар ’тс’, серб.-харв.ко́сар ’каваль, які куе косы’, славен.kosár ’тс’. Да каса з суфіксам ‑arь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыко́снік ’клінок для замацавання касы’, прыко́сься ’лучок, прылада да касы, калі косяць збожжа, каб скошанае зграбалася і клалася касой у адну кучу’ (Бяльк.). Да каса́2 (гл.), параўн. рус.варонеж.при́кос ’клінок для замацавання ляза касы на касільне’, при́косок ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ДАРЫЕ́НКА Дамнікія Цімафееўна
(н. 15.1.1919, с. Далінскае Адэскай вобл., Украіна),
малдаўская актрыса. Нар.арт.СССР (1974). Скончыла Адэскае тэатр. вучылішча (1937). Працавала ў Малд. т-ры ў Тыраспалі (цяпер Муз.-драм.т-р імя Пушкіна ў Кішынёве). Сярод лепшых роляў: Васілуца («Каса маре» І.Друцэ), Стэха («Назар Стадоля» Т.Шаўчэнкі), Хрысціна («Патомкі» Ю.Яноўскага), Маўра («Дзяўчына шчасце шукала» паводле В.Кабылянскай), Кручыніна («Без віны вінаватыя» А.Астроўскага), Таццяна («Ворагі» М.Горкага), Эльміра («Тарцюф» Мальера).
robić ~ę — даваць даход; мець касавы поспех (пра фільм, пьесу і да т.п.)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Kásse
f -, -n
1) ка́са
bei der ~ sein — быць пры граша́х; мець (пры сабе́) гато́ўку
Geld auf der ~ záhlen — плаці́ць гро́шы ў ка́су
~ máchen — падлі́чваць ка́су
getrénnte ~ führen — жыць ко́жнаму на свае́ сро́дкі
2) бальні́чная ка́са
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
прытупі́цца, ‑ту́піцца; зак.
1. Стаць тупейшым, крыху затупіцца. Нож прытупіўся. Канькі прытупіліся. □ Ужо каса мая Прытупілася: Не бярэ сіўцу, Замарылася.Купала.
2.перан. Страціць адчувальнасць, стаць менш успрыімлівым да чаго‑н. Боль прытупіўся. Увага прытупілася. □ Здаецца, ранейшае прыкрае пачуццё неяк прайшло ўжо. А калі і не прайшло, дык прытупілася.Чыгрынаў.Максіму здавалася, што жаданне есці прытупілася.Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лістоўка ’склюд (з шырокім лязом)’ (Інстр. 2), рус.калін.листовка ’каса з шырокім лязом’. Пад уплывам народнай этымалогіі асацыіруецца з ліст1, ліставы, рус.листовой. Да лязо (гл.). Параўн. лізаўка1, лызаўка.
Лістоўка2 ’друкаваны лісток з палітычным зместам’ (ТСБМ). З рус.листовка ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 110).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тупі́ца ‘тупая сякера’, ‘тупы, някемлівы чалавек’ (ТСБМ, Нас., Шымк. Собр., Руб., ТС, Касп., Пятк. 2, 3), ‘тупая сякера’ (Чач., Бяльк., Варл.), ст.-бел.тупица ‘тупая сякера, каса і пад.’ (1590 г., ГСБМ). Да тупы (гл.), паводле Борыся (631–632), першапачаткова ў адносінах да прылад, пазней — у адносінах да чалавека.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АПШЭРО́НСКІ ПАЎВО́СТРАЎ,
на зах. беразе Каспійскага м., у Азербайджане. Даўж. да 60 км, шыр. да 30 км. Усх. канцавая частка п-ва — Шахава каса. Хвалістая раўніна (выш. да 165 м) з гразевымі сопкамі і бяссцёкавымі катлавінамі, запоўненымі саланчакамі і салёнымі азёрамі, месцамі ўчасткі рухомых пяскоў. Радовішчы нафты і газу (гл.Бакінскі нафтагазаносны раён). Мінер. крыніцы. Пустынны клімат змякчаецца ўплывам мора. Расліннасць паўпустынная. Вінаграднікі і бахчавыя культуры на паліўных землях. Кліматычныя і бальнеалагічныя курорты. На паўд. ўзбярэжжы паўвострава г. Баку.