lifespan[ˈlaɪfspæn]n. праця́гласць жыцця́ (чалавека) або́ дзе́яння чаго́-н. (вырабу, арганізацыі і да т.п.);
Men have a shorter lifespan than women. Працягласць жыцця ў мужчын меншая, чым у жанчын.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
папільнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., каго-што і без дап.
Пільнаваць некаторы час. Папільнаваць коней. □ Тарас папрасіў жанчын папільнаваць мяшок і чаргу.Шамякін.Пастаім яшчэ лецечка, папільнуем [калгаснае дабро], а там, хто жыў, прыжджэ, — на зіму льга будзе і на пенсію...Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыка́нне, ‑я, н.
Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. рыкаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Ніна ўявіла вёску, ахопленую пажарам, крыкі і галашэнне жанчын, дзікае рыканне жывёлы, і ў яе замерла сэрца.Шчарбатаў.Здалёк, з пожні каля бярэзніку, даносілася рыканне кароў.Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чаро́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Рмн. ‑дак; ж.
Разм.Памянш.-ласк.да чарада; невялікая чарада. Зводдаля паказаліся .. гаспадарчыя будынкі калгаса, а за імі — двайная чародка хат у густой зеляніне палісаднікаў.Краўчанка.У лукавіне ракі паміж кустамі паказалася чародка жанчын.Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упяцёхпрысл. (толькіпрамужчынаботолькіпражанчын), упяцяры́хпрысл. (праасоб рознага полуабопраназ.ніякагароду) zu fünf
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ГАРЭ́М
(ад араб. харам — забароненае месца),
памяшканне ў доме багатага мусульманіна, прызначанае для жанчын; а таксама насельніцтва гэтага памяшкання — жонкі, наложніцы. Вялікія гарэмы правіцеляў і заможных саноўнікаў у Турцыі, Іране, Афганістане і інш. краінах ахоўвалі еўнухі; мужчынам (акрамя мужа і сыноў) уваход у гарэм быў забаронены. У многіх усх. краінах гарэмам называюць таксама жаночыя прыёмныя пакоі ў палацы, жаночае купэ ў цягніку, трамваі. Звычай ізаляваць жанчын арабы перанялі ў 7 ст. з Візантыі. У 20 ст. гарэмы паступова знікаюць, асабліва ў тых краінах, дзе забаронена мнагажонства.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВЕ́ДЗЬМА,
паводле нар. уяўленняў, жанчына, якая служыла нячыстай сіле і нібыта валодала звышнатуральнымі здольнасцямі. Паводле павер’яў, ведзьма знешне не адрозніваецца ад звычайных жанчын, аднак можа патаемна насылаць хваробы, псаваць ураджай, шкодзіць жывёле і г.д.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
На́ме́тка1, намё́тка, на́мітка ’доўгі, вузкі кусок палатна, звычайна з каймой ці вышыўкай’, ’накрыццё галавы ў замужніх жанчын у выглядзе рушніка з аздобамі, пакрывала нявесты’ (Шн. 3, Чач., Др., Маш., ТС, Сл. ПЗБ, Жд. 1, Кольб., Грыг., Чуд., Сцяшк., Бяльк., Мат. Гом.), ст.-бел.наметка ’даўняе народнае жаночае накрыццё галавы з доўгага і вузкага палатна, якім перавязвалі галаву. І паколькі палатно было заўсёды белае, то і жанчын звычайна называлі белагаловымі’ (Гарб.), укр.намі́тка, рус.намётка. Паводле Фасмера (3, 41), з на і мета́ть ’кідаць’, літаральна ’накідка’, параўн. на́мятка ’цёплая хустка’ (маст., Сцяшк. Сл.), што, відаць, адлюстроўвае незалежнае больш позняе ўтварэнне. Гл. намёт1.
Наме́тка2 ’пазнавальны знак (напрыклад, на вуху ў авечкі, на лапцы ў гусі)’ (Янк. 1), ’памета’ (рагач., Мат. Гом.). Да наме́ціць, ме́ціць ’памячаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
учатыро́х (толькіпрамужчынаботолькіпражанчын), учацвяры́х (праасобрознагаполуабопраназ.ніякагароду) прысл. zu viert, zu víeren
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ушасцёх (толькіпрамужчынаботолькіпражанчын), ушасцяры́х (праасобрознагаполуабопраназ.ніякагароду) прысл. zu sechst; zu séchsen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)