лупі́ць¹, луплю́, лу́піш, лу́піць; лу́плены; незак., каго (што).
1. Знімаць, абдзіраць (скуру, кару і інш.) з чаго-н. або ачышчаць ад лупін; абіраць.
Л. кару з дрэва.
Л. бульбу.
2. Драць на часткі (разм.).
Нашто ты кнігу лупіш?
3. каго (што). Моцна біць, лупцаваць каго-н.
Л. каня пугай.
4. 3 сілай удараць у што-н., па чым-н.
Л. нагой у дзверы.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ужыв. замест некаторых дзеясловаў для абазначэння дзеяння, якое адбываецца з асаблівай сілай (разм.).
Лупіць дождж.
Л. у бубен.
◊
Лупіць скуру (разм.) —
1) браць празмерна вялікую плату;
2) моцна біць.
Лупіць як сідараву казу (разм.) — бязлітасна біць каго-н.
|| зак. аблупі́ць, -луплю́, -лу́піш, -лу́піць; -лу́плены (да 1 знач.), злупі́ць, злуплю́, злу́піш, злу́піць; злу́плены (да 1 і 3 знач.) і адлупі́ць, -луплю́, -лу́піш, -лу́піць; -лу́плены (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
паглы́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак., што.
1. Зрабіць больш глыбокім (у 1 і 4 знач.).
П. сажалку.
П. свае веды (перан.).
2. Змясціць глыбей, урэзаць што-н.
П. разец у метал.
|| незак. паглыбля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. паглыбле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бамбі́ць, -блю́, -бі́ш, -бі́ць; -бім, -біце́, -бя́ць; незак., каго-што.
1. Атакаваць з паветра, скідваючы бомбы.
2. перан. Безупынна турбаваць каго-н. просьбамі, лістамі і пад. (разм.).
|| наз. бамбёжка, -і, ДМ -жцы, ж. (да 1 знач.; разм.).
Трапіць пад бамбёжку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бараба́ніць, -ню, -ніш, -ніць; незак.
1. Біць у барабан (у 1 знач.).
2. Часта і дробна стукаць па чым-н. (разм.).
Дождж барабаніць.
3. перан., што і без дап. Гучна, невыразна, без майстэрства гаварыць, чытаць, іграць на якім-н. інструменце.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
аздо́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак., каго-што.
1. Надаць каму-, чаму-н. прыгожы выгляд, упрыгожыць.
А. сцены мазаікай.
А. сукенку бантам.
2. перан. Зрабіць больш поўным, багатым на ўнутраны змест.
|| незак. аздабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. аздабле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
катава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; незак., каго (што).
Моцна і балюча біць, жорстка мучыць.
К. на допыце.
Не катуй сябе.
|| зак. скатава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.
|| наз. катава́нне, -я, н.
У фашысцкім лагеры смерці было нечалавечае катаванне людзей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пасла́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак., што.
1. Аслабіць, зрабіць менш тугім, нацягнутым, закручаным.
П. гайку.
П. вяроўку.
2. Зменшыць сілу, напружанасць чаго-н.
П. увагу да чаго-н. П. націск.
|| незак. паслабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. паслабле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бу́бен, ‑бна; Р мн. ‑аў; м.
1. Ударны музычны інструмент у выглядзе абцягнутага скурай шырокага абруча з металічнымі бразготкамі. Заціх гармонік, замоўклі бубны. Лынькоў. [Дачка:] — Чуеш, коні па шляху бягуць, Чуеш, як музыкі ў бубны б’юць? Танк.
2. Тое, што і барабан.
•••
Голы як бубен гл. голы.
Даць бубна каму гл. даць.
Як у бубен біць гл. біць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hoof2 [hu:f] v.
1. біць або́ тапта́ць капыта́мі
2. :
♦
hoof it infml ісці́ пе́шшу, шыбава́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
марда́сы, ‑аў; адз. няма.
Груб. У выразе: па мардасах — па твары (біць), пра аплявухі. Мы ім [Пятлюру, Савінкаву, Антонаву] — па мардасах Ды пусцілі без зубоў. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)