◎ *Лебядні́цы, лебэдшцы ’летнія раі пчол’ (ельск., Анох.). Да лебяда^ 2 (гл.). Названы так таму, што ў другой палавіне лета ў асноўным меданосныя краскі ужо адцвітаюць, і меншая колькасць нектару асацыіруецца з беднасцю харчавання (з «хлебам з лебяды»).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вале́нта ’хвароба’ (Бір. Дзярж.): «каб цябе валента кінула», валянтова ’прыпадкі’ (КЭС). З польск. Walenty (?), Параўн. чэш. valentinsky, якое Ф. Барташ тлумачыць так: «Дзіця, народжанае на святога Валянціна, будзе валянцінскае, г. зн. будзе хварэць на прыпадкі» (Барташ, 474).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Су́мрак ’падазрэнне, дрэннае прадчуванне?’: так па душы і пашоў сумрак — пачуяла ворага (Пятк. 2), сумро́к ’змрок’ (пух., З нар. сл.). Гл. сумарак, сумарок; магчыма, формы з сінкопай (пропускам галоснага а перад р) ці пад уплывам змрок, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дрэ́йф
(рус. дрэйф, ад гал. drijven = плаваць)
1) адхіленне судна ад курсу пад уздзеяннем ветру або цячэння;
2) рух ільдоў, суднаў, выкліканы ветрам, цячэннем;
легчы ў д. — расставіць парусы судна так, каб яны не ўплывалі на яго рух;
3) павольнае перамяшчэнне мацерыкоў у гарызантальным напрамку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Мілушка — з амялушка ’птушка Bombycilla garrula’ (Дэмб. 1). Пад уплывам народнай этымалогіі лексема наблізілася да мі́лы (гл.), параўн. тлумачэнне Дэмбавецкага (1, 459): птушка названа так паводле прыгажосці пер’яў і мілавіднасці. Укр. омелю́х ’жаўтаносы дрозд, Turdus viscivolus’, гуц. омелюха.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
this1 [θɪs] pron. (pl. these)
1. гэ́та;
What is this? Што гэта?
2. гэ́та, гэ́ты;
Look at this picture. Паглядзі на гэтую карціну;
this afternoon сёння днём;
this very moment у гэ́ты мо́мант, якра́з, цяпе́р;
this day last year у гэ́ты ж са́мы дзень у міну́лым го́дзе;
in this day and age у на́шыя дні;
What’s all this noise? Што гэта за шум?
♦
this and that той або́ і́ншы;
this way сюды́;
like this так вось, такі́м чы́нам;
Do it like this. Рабі гэта так.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
здараве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Станавіцца здаравейшым. — Няма мне, брат, дзе разгарнуцца. А я гэтую гаспадарку так люблю, што проста здаравею каля яе. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змаршчы́нець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Зрабіцца маршчыністым, пакрыцца маршчынамі. — Яна ці не яна? Няўжо гэта яна? Не можа быць. Так змаршчынець... Толькі вочы. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
знадво́рны, ‑ая, ‑ае.
Вонкавы, знешні. Знадворныя дзверы. □ Хата дзеда Талаша ўсё ж такі зварачае на сябе ўвагу. Не так знадворным выглядам, як адзіноцтвам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гавя́дзіна, ‑ы, ж.
Абл. Ялавічына. Даўно ўжо так не абедаў Пракоп, і лепшым доказам гэтага багатага абеду служылі засеўшыя ў зубах кавалачкі гавядзіны. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)