злучэ́нне, -я, н.
1. гл. злучыцца, злучыць.
2. Месца, дзе што-н. злучана.
Сустрэцца на злучэнні дарог.
3. Вайсковае аб’яднанне, група, якая складаецца з асобных воінскіх часцей і некаторых іншых самастойных вайсковых адзінак.
Партызанскае з.
4. Рэчыва, у якім атамы аднаго ці розных элементаў знаходзяцца ў пэўнай хімічнай сувязі.
Арганічнае з.
5. У граматыцы: спосаб сувязі некалькіх слоў або простых сказаў на аснове іх граматычнай раўнапраўнасці.
Спосаб злучэння і падпарадкавання сказаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
высока... (а таксама высака...).
Першая састаўная частка складаных слоў; пішацца з «о», калі націск у другой частцы падае не на першы склад:
1) адпавядае па знач. словам «вельмі», «у вышэйшай ступені», напр.: высокаадукаваны, высокаарганізаваны, высокачуллівы, высокаэфектыўны;
2) адпавядае слову «высокі» (у 1 знач.), напр. высокабартовы;
3) у складзе дарэвалюцыйных і царкоўных тытулаванняў асоб, высокіх чыноў, а таксама ў зваротах паважанасці азначае высокую ступень пачцівасці, напр.: высокаблагароддзе, высокаправасхадзіцельства, высокапрападобнасць, высокашаноўны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
-адонт
(гр. odus, -ontos = зуб)
другая састаўная частка складаных слоў, што з'яўляюцца назвамі выкапнёвых жывёл, класіфікацыя якіх праводзіцца паводле будовы зубоў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
антыклі́макс
(ад анты- + клімакс 2)
стылістычная фігура, размяшчэнне слоў ці выразаў у парадку аслаблення эмацыянальнага і сэнсавага зместу; від градацыі 2.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
а́фікс
(лац. affixus = прымацаваны)
лінгв. марфема, акрамя кораня і канчатка, якая служыць для ўтварэння слоў і для надання ім новага значэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
зоа-, заа-
(гр. zoon = жывёла)
першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «заалагічны» або паказвае на адносіны да жывёльнага свету.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
літа-, -літ
(гр. lithos = камень)
першая або другая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцці «камень», «горная парода», «мінерал», «геалагічная эпоха».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
нейра-
(ад гр. neuron = нерв)
першая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на сувязь якіх-н. прадметаў, з’яў з нервовай сістэмай.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
-оід
(гр. eidos = выгляд)
другая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на падабенства ў чым-н. або паходжанне ад чаго-н.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Дамату́р ’дамасед’ (Нас., Сл. паўн.-зах.). Як мяркуе Кюнэ (Poln., 51), гэта запазычанне з польск. domator ’дамасед’, якое, паводле Брукнера (93), ад польск. dom, але трансфармаванае паводле лац. слоў, на ‑tur.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)