суня́цца, суніму́ся, суні́мешся, суні́мецца; суніміся; зак.

1. Перастаць шумець, крычаць і пад.; супакоіцца.

Дзеці суняліся і леглі спаць.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Спыніцца, перастаць дзейнічаць.

Вечарам дождж суняўся.

На душы не сунімаецца трывога (непакоіць, турбуе).

3. Перастаць рухацца; спыніць рух, ход.

Мапеды звярнулі ў лес і суняліся.

|| незак. суніма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

суці́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.

1. каго-што. Супакоіць, давесці да стану спакою, уціхамірыць.

С. дзяцей.

2. што. Змякчыць, зрабіць менш адчувальным; аслабіць, прыглушыць якое-н. пачуццё.

С. боль.

С. хваляванне.

3. каго-што. Прыцішыць, затрымаць (чый-н. ход, рухі пад.).

С. каня.

С. бег.

|| незак. суціша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. суцішэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хадавы́, -а́я, -о́е.

1. гл. ход.

2. Які знаходзіцца на хаду, у эксплуатацыі.

Х. транспарт.

3. Які мае вялікі попыт; які знаходзіцца ў шырокім ужытку (разм.).

Х. тавар.

Хадавая тэма.

4. Які многа дзе бываў, ведае справу; лоўкі, растаропны (разм.).

Хадавая жанчына.

5. Звязаны з перамяшчэннем у пэўны перыяд у пэўным напрамку (спец.).

Хадавая рыба.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

затармазі́ць, ‑мажу, ‑мозіш, ‑мозіць; зак.

1. што і без дап. Спыніць пры дапамозе тормаза; збавіць ход тормазам. Вылецелі пяць матацыклістаў. Яны затармазілі матацыклы, і адзін з іх падбег да людзей. Шамякін. Шафёр.. зрабіў правы паварот, але раптам рэзка затармазіў. Васілёнак.

2. Спыніцца, збавіць свой ход. Каля маста пярэдні грузавік, а за ім і іншыя затармазілі. Мележ. Вагоны ўздрыгануліся і рэзка затармазілі. Няхай.

3. перан.; што. Разм. Затрымаць, зацягнуць развіццё чаго‑н. Затармазіць справу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

буру́н, ‑а, м.

Пеністыя хвалі на мелкай мясціне мора або над рыфам. Параход.. адцягнулі ад пірса буксіры, і, густа задыміўшы і ўзняўшы пеністы бурун за кармой, ён паплыў, набіраючы ход. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

траншэ́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да траншэі. Траншэйны ход. Траншэйны роў. // Які ажыццяўляецца пры дапамозе траншэй, у траншэях. Траншэйная абарона. Траншэйны спосаб вырошчвання гародніны. // Прызначаны для капання траншэі. Траншэйны экскаватар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпіяна́ж, ‑у, м.

Злачынная дзейнасць шпіёна (шпіёнаў). Не менш бязлітасна грабіла, эксплуатавала сялян і гарадскі люд духавенства, пускаючы ў ход побач з грубым насіллем усякага роду падман, подкуп, шпіянаж, інтрыгі. Алексютовіч.

[Ням. Spionage.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

По́ступ 1 ’хада’ (ТСБМ), параўн. укр. по́ступ ’крок, хада’, рус. пос́тупь ’тс’, ст.-рус. постꙋпь, постѫпь ’рух, дзеянне’, польск. postęp ’ход, захад, працэдура’, чэш., славац. postup ’ход, метад, рух наперад’, балг. по́стъп ’тс’. Прасл. *postǫpь, з арэальным зацвярдзеннем канцавога губнога. Аддзеяслоўнае ўтварэнне з прыстаўкай па‑ з семантыкай выніковасці дзеяння. Да ступа́ць (гл.).

По́ступ 2 ’прагрэс, рух паперад’ (Байк. і Некр., ТСБМ), у значэнні ’прагрэс’, магчыма, з польск. postęp ’тс’. Гл. по́ступ 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Веснаход (паэт.) ’хада вясны, надыход светлых, радасных падзей, з’яў’ (КТС); ’назва арганізацыі маладых пісьменнікаў і мастакоў Заходняй Беларусі’ (з 1927 г.). Да вясна́ (гл.) і ход (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Fluss

m -es, Flüsse

1) рака́, пато́к

2) цячэ́нне, плынь, ход

◊ etw. in ~ bríngen* — пусці́ць у ход, нала́дзіць што-н.

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)