хапану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.
1. гл. хапа́ць.
2. Добра зарабіць на чым-н. (разм.).
Хапануў грошай за бульбу.
3. Забраць што-н. у каго-н.; незаконна прысвоіць (разм.).
У яго хапанулі рукавіцы.
4. Выпіць спіртнога, напіцца (разм.).
Х. спірту.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ГАРАДЫ́,
бел. нар. гульня. Колькасць удзельнікаў не абмежаваная. Гульцы выбіраюць вядучага — адгадчыка, які выходзіць у суседні пакой або адыходзіць убок. Кожны выбірае назву горада, і калі вяртаецца адгадчык, яму гавораць: «Гарадоў прыгожых многа, ты знайдзі да іх дарогу, лепшы горад выбірай ды хутчэй называй!» Вядучы адгадвае да трох разоў. Калі адгадае, мяняецца месцам з гаспадаром правільна названага горада, калі не — яму кажуць: «Ну і ад’язджай у свой...» (назва горада, што сказаў адгадчык). Вядучы адыходзіць, гульцы выбіраюць назвы інш. гарадоў, і гульня паўтараецца. Выбіраюць гарады адной краіны ці вобласці, аб чым паведамляецца адгадчыку.
Я.Р.Вількін.
т. 5, с. 48
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ву́хнуць, -ну, -неш, -не; -ні; зак.
1. Усклікнуць «вух».
Вухнуўшы, ударыў ломам па лёдзе.
Вухнула сава.
2. Тое, што і бухнуць¹ (у 1 знач.).
Глуха вухнуў гром.
|| незак. ву́хкаць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ву́хканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
успіхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што на што (разм.).
Тое, што і узапхнуць.
У. па дошцы вялікі камень на калёсы.
|| незак. успіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і успі́хваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уткну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што ў што.
1. Прымусіць пранікнуць, увайсці, усадзіць што-н. вострае, тонкае.
У. іголку ў клубок.
2. Схаваць, укрыць у што-н.
У. твар у каўнер.
3. Уперці ў што-н.
У. нос у шыбу.
◊
Уткнуць нос у што (разм., неадабр.) — паглыбіцца ў разгляданне чаго-н., пераважна ў чытанне.
Сядзеў, уткнуўшы нос у кніжку.
|| незак. утыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пхнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
Аднакр. да пхаць (у 1–3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шугну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак. і аднакр.
Тое, што і шугануць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шумну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Разм. Аднакр. да шумець 1 (у 1, 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глу́хнуць, -ну, -неш, -не; глух, глу́хла; -ні; незак.
1. Станавіцца глухім (у 1 знач.).
2. Заціхаць, слабець, знікаць.
Шум глухне.
Матор глухне.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Дзічэць, зарастаць пустазеллем.
Цыбуля без догляду глухне ад травы.
4. перан. Паступова слабець або знікаць.
Пачуцці з часам глухнуць.
|| зак. заглу́хнуць, -не; заглу́х, -хла (да 2—4 знач.) і аглу́хнуць, -ну, -неш, -не; аглу́х, -хла; -ні (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шмы́гаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
1. Хутка хадзіць, рухацца каля каго-, чаго-н., паміж кім-, чым-н.
Па вуліцы шмыгаюць машыны.
2. Праходзіць, выходзіць хутка, незаўважана.
Як убачыць мяне, шмыгае за дзверы.
3. чым. Тое, што і шморгаць (у 3 знач.).
Ш. носам.
|| аднакр. шмыгну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ і шмыгану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. шмы́ганне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)