непазбе́жнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць непазбежнага; немінучасць. [Мяснікоў:] — Сацыялізм з такой жа непазбежнасцю прыйдзе на змену капіталізму, як дзень прыходзіць на змену ночы. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыкандыба́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Прыйсці куды‑н., кандыбаючы, кульгаючы. Прыйшоў Міхал, брыгадзіры, дзед Ігнат прыкандыбаў, дачуўшыся аб такой навіне. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

састо́ены, ‑ая, ‑ае.

Які пасля стаяння даў асадак. Састоены раствор. // Які, стоячы, дайшоў да такой ступені, каб зверху сабралася смятана. Састоенае малако.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэ́лекс, ‑а, м.

Міжнародная абаненцкая тэлеграфная сувязь, якая ажыццяўляецца пры дапамозе тэлефоннай сеткі; апарат, прызначаны для такой сувязі. Перадаць звесткі па тэлексе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шыракара́дны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Звязаны з прымяненнем шырокіх міжрадкоўяў пры сяўбе некаторых сельскагаспадарчых культур. Шыракарадная сяўба. // Прызначаны для такой сяўбы. Шыракарадныя сеялкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бензацыстэ́рна

(ад бензін + цыстэрна)

цыстэрна для захоўвання і перавозкі бензіну; вагон або аўтамашына з такой цыстэрнай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дзяру́га, ‑і, ДМ ‑рузе, ж.

1. Тоўстая грубая тканіна. Ткаць дзяругу. □ Ты вострым плугам рэзаў дзірваны, Насіў з дзяругі Шытыя штаны. Куляшоў.

2. Посцілка з такой тканіны. Вокны завешаны дзяругамі. Навуменка. [Жанчыны] улажылі Рыгораў куфэрак на воз і пакрылі яго дзяругаю. Гартны. // Пра ўсякую адзежыну з такой тканіны. — Чаму ты адзяеш гэту дзяругу? Адзявай з гальштукам. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўкру́г, ‑а, м.

1. Палавіна круга. Чырвоны паўкруг сонца ўзнімаўся дзесьці там далёка-далёка, дзе відаць самы край небасхілу. Кавалёў.

2. Паўзамкнутая дугападобная лінія; тое, што мае форму такой лініі, размешчана па такой лініі; паўкола. Другім сваім паўкругам Гнілое балота ўпіралася ў Сухія груды. Колас. Калі левая гусеніца апісала паўкруг, Дзмітрый мімаволі прыціснуўся да спінкі сядзення. Беразняк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ляпорт ’рапарт’ (Рам., 4; Нар. Гом.; КЭС — Дунін–Марцінкевіч). Скажонае рус. рапорт ’тс’, якое ў такой форме ужывалася ў XIX ст.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

манасты́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Рэлігійная абшчына манахаў або манашак, якая ўтварае царкоўна-гаспадарчую арганізацыю.

Мужчынскі м.

Жаночы м.

2. Тэрыторыя, царква і жылыя памяшканні такой абшчыны.

Падвесці пад манастыр каго (разм.) — паставіць каго-н. у вельмі непрыемнае, цяжкае становішча.

|| прым. манасты́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)