wydobrzeć
wydobrz|eć
зак. паправіцца; вылечыцца;
rana ~ała — рана загаілася
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Бальклі́вы ’карослівы, шурпаты (пра бульбу)’ (Жд.). Утварэнне ад бо́лька ’болька, ранка’ (Бяльк.). Параўн. і рус. дыял. бо́лька ’балючае месца, рана, балячка; кароста, фурункул’ (заходняе).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
горн, ‑а, м.
Медны духавы музычны інструмент для падачы сігналаў. Горн пераліўны Дзяцей будзіць рана. Нядзведскі. Зноў горн наш іграе, На збор заклікае; Хутчэй на лінейку ідзём. Журба.
[Ням. Horn — рог.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інты́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Весці інтымныя размовы, дапускаць інтымнасць у абыходжанні. [Красуцкі] не інтымнічае ад таго, што рана раскрываць свае карты. Нічога яшчэ ён не дамогся. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крыва́віцца, ‑віцца; незак.
Выдзяляць кроў; кроватачыць. Але ісці яму яшчэ было трудна і няможна: ад хады зноў крывавілася б рана. Колас. Па твары скрозь крывавілася абдзёртыя пляміны. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ускруці́цца сов., разг. (проснувшись, встать очень рано) подня́ться;
чаго́ ты так ра́на ўскруці́ўся? — чего́ ты так ра́но подня́лся?
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
хо́лад, -у, М -дзе, мн. халады́, -о́ў, м.
1. толькі адз. Нізкая тэмпература паветра.
Адчуваць х.
2. Надвор’е з нізкай тэмпературай паветра.
Рана пачаліся халады.
3. толькі адз. Адчуванне дрыжыкаў (ад хваробы, страху і пад.).
Х. прабег па спіне.
4. толькі адз., перан. Раўнадушныя, стрыманыя адносіны да каго-, чаго-н.
Ад яго слоў веяла холадам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
уку́с м Biss m -es, -e; Stich m -(e)s, -e (насякомага); Bísswunde f -, -n (рана ад укуса)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ране́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. раніць (у 1 знач.).
2. Тое, што і рана 1 (у 1 знач.). [Вера:] У таварыша маёра навылётнае кулявое раненне левага прадплечча. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сцямна́, прысл.
Вельмі рана, зацемна. У страшэнным смутку .. [Тоня] перабыў дзень, а назаўтра, яшчэ сцямна, паклікаў перакупшчыка, прадаў шмат што з гаспадаркі і паехаў за дваццаць вёрст у горад. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)