Ачу́ціць ’прывесці ў прытомнасць, ажывіць’ (КСП, Сцяц., Сцяшк.), ачу́ніцца ’апрытомнець’ (Янк. I), укр.очу́тити ’прывесці ў прытомнасць’, рус.тул.ачю́тытца ’апрытомнець’, польск.ocucić ’прывесці ў прытомнасць’, ц.-слав.ощутити ’адчуць’, ст.-слав.оштоутити ’пазнаць, адчуць’. Звязана чаргаваннем галосных з ачнуцца; прасл.ot‑jutiti (sę), шляхам дэкампазіцыі ўспрынятае як o‑tjułiti (sę); адпавядае літ.atjaũsti ’спачуваць’ ад jaũsti, jaučiù ’адчуваць’, гл. Махэк, Studie, 41. Няроднаснае да чуць, чую, бо ў апошнім ч‑ мае праславянскі характар, а не з tj‑, гл. Фасмер, 3, 179; Слаўскі, 1, 108. Формы з націскам на канцы развілі значэнне ’апынуцца’, параўн. ачуці́цца ’аказацца, апынуцца’, укр.очути́тися, рус.очути́ться.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прычалаве́чыцца ’прывесці сябе ў парадак: прыбрацца, умыцца, прычасацца’ (чэрв., Жыв. сл.). Да чалавек (гл.). Параўн. у адносінах семантыкі вы́людзець (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адкача́ць
1. (прывесці да прытомнасці) wíeder zu Bewússtsein bríngen*;
2. (бялізну) mángeln vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
trigger1[ˈtrɪgə]n.
1. куро́к;
pull the trigger спусці́ць куро́к; прыве́сці ў дзе́янне (перан.)
2. штуршо́к, пачатко́вы і́мпульс
♦
quick on the trigger імпульсі́ўны, ху́ткі на спра́ву
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
прыгла́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.
1.(1і2ас.неўжыв.). Стаць гладкім, роўным. Валасы прыгладзіліся.
2.Разм.Прывесці ў парадак (сваю прычоску, адзенне); прыхарашыцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлютава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго.
Прывесці ў лютасць. Дзеці разлютавалі сабаку. □ [Зелянюк:] — Ты, Карызна, гаворыш не таму, што ўпэўнены ў гэтым.. — Гэтыя словы.. разлютавалі Карызну.Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
устурбава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак., каго.
Прывесці ў стан непакою, усхваляваць, устрывожыць. Сама па сабе спрэчка паміж хлопцамі і дзяўчатамі Іваненку не ўстурбавала: паспрачаюцца — памірацца.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазаво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.
1.каго (што). Завесці куды-н. усіх, многіх.
П. дзяцей у школу.
2.каго-што. Абзавесціся кім-, чым-н., увесці што-н. — пра ўсіх, многіх.
Многія гаспадары пазаводзілі пчол.
3.што. Прывесці ў рух якія-н. механізмы.
Пазаводзілі маторы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́канаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.
1. Ажыццявіць, здзейсніць (наказ, заданне, задуму і пад.).
В. план.
В. абяцанне.
В. загад.
2. Праспяваць, сыграць, станцаваць.
В. песню, танец.
|| незак.выко́нваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз.выкана́нне, -я, н.
Праверка выканання.
Прывесці ў выкананне.
Культура выканання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зачыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.
1. Прачытаць уголас для ўсеагульнага апавяшчэння.
З. пастанову.
2.Прывесці ў неахайны выгляд працяглым або нядбайным карыстаннем (пра кнігу, газету і пад.; разм.).
3. Узяўшы для чытання, не вярнуць (разм.).
З. кнігу.
|| незак.зачы́тваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)