абро́ць, -і, мн. -і, -ей, ж.

Прадмет вупражы, які надзяваецца каню на галаву.

Трымаць каня за а.

Трымаць на аброці (перан.: у строгасці, у паслушэнстве).

|| прым. абро́цевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пры́стань, -і, мн. -і, -ей, ж.

Месца на беразе ракі, вадаёма, абсталяванае для прычальвання суднаў.

Паромная п.

Ціхая п. (таксама перан.: пра спакойнае, бестурботнае жыццё).

|| прым. пры́станскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

снасць, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. зб. Прыборы, інструменты, прыстасаванні для якога-н. занятку.

Рыбалоўная с.

2. звычайна мн. Канат, вяроўка, якія служаць для кіравання парусамі і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

чарэ́нь, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.

1. Верхняя знешняя частка рускай печы, ляжанка.

Грэцца на чарэні.

2. Гарызантальная паверхня ўнутры рускай печы; под.

|| прым. чарэ́невы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

дыягана́ль², -і, мн. -і, -ей, ж.

У матэматыцы: прамая лінія, што злучае два несумежныя вуглы многавугольніка або дзве вяршыні шматгранніка, якія не ляжаць у адной плоскаці.

|| прым. дыягана́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

даль, -і, мн. -і, -яў і -ей, ж.

1. Далёкі прастор; прасцяг, шыр.

Далі леглі сінім морам.

2. (звычайна з азначэннем). Далёкае месца.

Блакітная д.

Праклалі шлях у касмічныя далі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

до́ля, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. Частка чаго-н.

Д. секунды.

Падзяліць хлеб на роўныя долі.

2. Лёс.

Такая мая д.

Шчаслівая д.

Львіная доля — большая частка чаго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

лань, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.

Жывёліна сямейства аленяў, якая вылучаецца стройнасцю цела і хуткасцю бегу.

|| прым. ла́нін, -а, -ы і ла́невы, -ая, -ае.

Ланіна скура.

Ланевы гадавальнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

судзі́масць, -і, мн. -і, -ей, ж. (спец.).

Вынесены каму-н. судовы прыгавор за ўчыненае злачынства, а таксама прававы вынік, што дзейнічае пасля адбыцця пакарання.

Зняць с.

Злачынец з некалькімі судзімасцямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Лажме́й ’пахілая страха’ (паст., Сл. паўн.-зах.). Балтызм, утвораны ад літ. łezniis ’пахілы’ і суф. ‑те, да якога пазней далучыліся -Сі (па аналогіі з бел. суфіксам ей: манёй, целяпей і г. д. Параўн. таксама лат. lęzns ’пахілы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)