запа́с, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Тое, што назапашана, сабрана для чаго-н.; тое, што маецца для скарыстання.
Харчовыя запасы.
Запасы паліва.
Непарушны з.
З. ведаў (перан.). У з. або на з. (на выпадак, калі спатрэбіцца). У нас яшчэ ёсць многа часу ў запасе (маецца ў нашым распараджэнні).
2. Загнуты за шво лішак тканіны, які пакідаюць на выпадак, калі спатрэбіцца павялічыць у шырыню або даўжыню якую-н. частку адзення.
Сукенка з запасам.
3. Катэгорыя грамадзян, якія прайшлі вайсковую службу і прызываюцца зноў у войска ў выпадку неабходнасці.
Перавесці ў з.
Прызваць з.
|| прым. запасны́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).
З. выхад.
З. ігрок.
З. полк.
Прызыў запасных (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адлі́ць¹, адалью́, адалье́ш, адалье́; адальём, адальяце́, адалью́ць і адлію́, адліе́ш, адліе́; адліём, адліяце́, адлію́ць; адліў, адліла́, адліло́; адлі́; адліты; зак.
1. што і чаго. Выліць частку вадкасці з чаго-н.
А. літр малака.
А. вады з вядра.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адхлынуць (пра кроў).
Кроў адліла ад твару.
3. каго. Абліўшы вадой, прывесці каго-н. да прытомнасці (разм.).
А. хворага халоднай вадой.
4. Ліць, ісці на працягу якога-н. часу (пра дождж); скончыць ліць.
Цэлы тыдзень адлілі дажджы.
|| незак. адліва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—3 знач.).
|| наз. адліва́нне, -я, н. (да 1—3 знач.) і адлі́ў, -ліву, м. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прарэ́заць, -э́жу, -э́жаш, -э́жа; -э́ж; -э́заны; зак., што.
1. Зрабіць чым-н. рэжучым адтуліну ў чым-н.
П. сукно. П. акно (прасячы, прапілаваць; спец.).
2. Рэзаць што-н. на працягу якога-н. часу.
3. перан. Прайсці, пралегчы праз што-н., упоперак чаго-н., перасячы што-н.
Маланка прарэзала неба.
Лоб прарэзалі маршчыны.
|| незак. прараза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 3 знач.) і прарэ́зваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 3 знач.).
|| наз. прарэ́з, -у, м. (да 1 знач.), прарэ́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 1 знач.), прараза́нне, -я, н. (да 1 знач.) і прарэ́званне, -я, н. (да 1 знач.).
|| прым. праразны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
П. інструмент.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
zająć
зак.
1. заняць; захапіць;
zająć miejsce — заняць месца;
zająć dużo czasu — заняць шмат часу;
2. заняць; забавіць; захапіць; паглынуць;
zająć gości — заняць гасцей;
zająć uwagę — паглынуць увагу
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ponieważ
таму што; бо;
nie przyjdę, ponieważ nie mam czasu — не прыйду, бо не маю часу;
ponieważ było późno, pojechaliśmy taksówką — паколькі было позна, мы паехалі на таксі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бо
1. союз потому́ что, так как; а то, и́бо;
хадзе́м шпарчэ́й, бо зноў спо́знімся — пошли́ побыстре́е, потому́ что (а то, так как) сно́ва опозда́ем;
не прыйду́, бо няма́ ча́су — не приду́, потому́ что (так как) нет вре́мени;
2. частица разг. бишь;
як бо яго́ заву́ць? — как бишь его́ зову́т?
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
недалёкі
1. únweit; nicht weit (gelégen); náhe (блізкі);
недалёкае падаро́жжа éine kléine Réise;
2. (блізкі па часу):
у недалёкім міну́лым in der jüngsten Vergángenheit, vor kúrzem, kürzlich;
у недалёкай бу́дучыні in nächster [ábsehbarer] Zeit, in náher Zúkunft, nächstens;
3. (някемлівы) beschränkt; borníert; nicht klug, nicht geschéit
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
стра́та ж. Verlúst m -es, -e; Éinbuße f -, -n;
стра́та ча́су Zéitverlust m;
стра́та зро́ку Verlúst des Áugenlichts;
стра́та слы́ху Táubheit f -, Verlúst des Gehörs;
стра́та працаздо́льнасці Verlúst der Árbeitsfähigkeit;
стра́та па́мяці Gedächtnisschwund m -(e)s;
з малы́мі стра́тамі verlústarm;
з вялі́кімі стра́тамі verlústreich
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
nicety [ˈnaɪsəti] n.
1. то́нкасць, даліка́тнасць (у падыходзе, у пытанні і да т.п.)
2. звыч. pl. то́нкасці, дэта́лі;
We haven’t time to con si der all the niceties of the question. Мы не маем часу ўдавацца ва ўсе тонкасці справы.
3. fml дакла́днасць, акура́тнасць;
to a nicety як ма́е быць, як нале́жыць, як след; дакла́дна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
while1 [waɪl] n. час, праме́жак ча́су;
for a while на не́йкі час;
in a little while ху́тка;
a little/long while ago няда́ўна/даўно́
♦
once in a while ча́сам, і́ншы раз;
quite a while даво́лі до́ўга;
worth while : Іt isn’t worth your while asking him. Табе не варта нават і пытацца ў яго.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)