Verbum

к, прыназ. з Д.

1. Ужыв. пры абазначэнні напрамку руху або дзеяння ў бок якога-н. месца, пункта, мяжы; тое, што і да (у 1 знач.).

Хадзіць ад дома к дому.

Накіравацца к лесу.

2. Ужыв. пры абазначэнні накіраванасці дзеяння да пэўнай часавай мяжы.

Дзень хіліўся к вечару.

Прыйсці к дзвюм гадзінам.

3. Ужыв. пры абазначэнні мэты дзеяння або прызначэння прадмета; тое, што і да (у 4 знач.).

Спячы пірог к святу.

Падалі пячэнне к чаю.

4. Ужыв. пры абазначэнні далучэння да чаго-н.

Каласок к каласку.

5. Ужыв. ва ўстойлівых спалучэннях (зняважлівых выразах, грубых зваротах).

Ідзі ты к чорту!

ка, прыназ. з Д.

Ужыв. ў спалучэнні «ка мне»; тое, што і да (у 8 знач.).

Ка мне прыйшлі сябры.

каалі́н, -у, м.

Белая гліна высокай якасці.

|| прым. каалі́навы, -ая, -ае.

каалі́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж. (кніжн.).

Аб’яднанне, саюз (дзяржаў, партый і пад.) для дасягнення агульнай мэты.

|| прым. кааліцы́йны, -ая, -ае.

К. ўрад.

кааперава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., каго-што.

1. Аб’яднаць (аб’ядноўваць) на прынцыпах кааперацыі.

К. сельскую гаспадарку.

К. працу.

2. Прыцягнуць (прыцягваць) да ўдзелу ў кааперацыі (у 2 знач.).

К. насельніцтва.

|| зак. таксама скааперава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.

|| звар. кааперава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; зак. таксама скааперава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся.

|| наз. кааперава́нне, -я, н.

каапера́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Дзеяч у галіне кааперацыі (у 2 знач.); удзельнік, член кааперацыі

|| прым. каапера́тарскі, -ая, -ае.

кааператы́ў, -ты́ва, мн. -ты́вы, -ты́ваў, м.

1. Арганізацыя (вытворчая, жыллёва-будаўнічая, гандлёвая і інш.), заснаваная на прынцыпе аб’яднання сродкаў яе членаў (дольшчыкаў, пайшчыкаў) для дасягнення агульных эканамічных і сацыяльных мэт.

Уступіць у к.

Жыллёвы к.

Гаражны к.

2. Кватэра, набытая ў такой жыллёва-будаўнічай арганізацыі; кааператыўная кватэра (разм.).

Пабудаваць к.

3. Магазін спажывецкай кааперацыі (разм.).

Купіць у кааператыве.

|| прым. кааператы́ўны, -ая, -ае.

каапера́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Форма арганізацыі працы, пры якой вялікая колькасць людзей сумесна ўдзельнічае ў адным і тым жа або розных, але звязаных між сабой працэсах працы.

2. Калектыўнае вытворчае, гандлёвае і пад. аб’яднанне, якое ствараецца на сродкі яго членаў.

Жыллёвая к.

Спажывецкая к.

|| прым. кааператы́ўны, -ая, -ае.

кааптава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., каго (кніжн.).

Увесці (уводзіць) куды-н. шляхам кааптацыі.

К. дадаткова члена савета.

каапта́цыя, -і, ж. (кніжн.).

Папаўненне саставу якога-н. выбарнага калегіяльнага органа новымі членамі па рашэнні гэтага органа без дадатковых выбараў.