Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: 1) які складаецца з сямі частак, раздзелаў, аддзелаў і пад., напрыклад: сямітомны, сяміпакаёвы; 2) які мае сем аднолькавых прадметаў, прыкмет, уласцівасцей і пад., напрыклад: сямілямпавы; 3) колькасцю, мерай, коштам у сем якіх‑н. адзінак, напрыклад: сяміпудовы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шасці...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: 1) які складаецца з шасці частак, раздзелаў, аддзелаў і пад., напрыклад: шасцітомны, шасціярусны; 2) які мае шэсць аднолькавых прадметаў, прыкмет, уласцівасцей і пад., напрыклад: шасцідольны, шасціствольны; 3) колькасцю, мерай, коштам у шэсць якіх‑н. адзінак, напрыклад: шасцітонны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марфало́гія
(ад гр. morphe = форма + -логія)
1) навука аб будове і форме арганізмаў, рэчываў, а таксама сама будова арганізмаў, рэчываў (напр. м. жывёл, м. глебы);
2) сукупнасць форм слоў у мове, а таксама раздзел граматыкі, які вывучае формы слоў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
bodaj
1.кніжн. бадай; бадай бы; каб;
2. хоць бы;
usłyszeć bodaj kilka dobrych słów — пачуць хоць бы некалькі добрых слоў;
3. хіба; можа
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
*Нагара́тацца, нагара́татыся ’нагаравацца, намучыцца’ (драг., Нар. лекс.). Відаць, ад нагарава́цца, гл. гарава́ць, змененага пад уплывам слоў тыпу гаратай ’араты’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляпе́шні, лепяшня́, ліпішня́ ’клешні’ (Крыў., Са сл. Дзіс.). Утварылася ў выніку кантамінацыі слоўляпа1 і клю́шня (ці ў форме клюшня́).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віля ’віла’ (КТС). Запазычана з польск.willa ’тс’ у вымаўленні замежных слоў у бел. мове ў 20‑х гадах XX ст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дубаве́цце ’дробязь, глупства’ (Касп.). З *dǫbo‑větьje ’дубовае галлё’ (> ’дробязь, глупства’). Яшчэ адзін прыклад існавання ў гаворках значнай колькасці складаных слоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трафарэ́т ‘шаблон, узор’ (ТСБМ), трафарэ́тка ‘тс’ (ТСБМ, Ласт.). У аснове слоў запазычанае італ.traforetto ад traforare ‘свідраваць, праколваць’ (ЕСУМ, 5, 624).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Zúspruch
m -(e)s
1) зваро́т; суцяшэ́нне; ухва́ла
auf j-s ~ hören — прыслу́хацца да чыі́х-н. слоў [чыёй-н. пара́ды]
2) наве́двальнікі, кліенту́ра
viel ~ háben — мець вялі́кую кліенту́ру
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)