-цэфалія

(гр. kiphale = галава)

другая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на сувязь з паняццем «галава».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

экза-

(гр. ekso = па-за, звонку)

першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцці «знешні», «вонкавы».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

электра-

(ад гр. elektron = янтар)

першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «электрычны».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эмфа́за

(гр. emphasis = выразнасць)

эмацыянальна-экспрэсіўнае вылучэнне часткі выказвання шляхам інтанацыі, паўтарэння, парадку слоў і г.д.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АМЕ́ГА,

назва апошняй літары грэч. алфавіта ω, што ўзнікла ў выніку графічнага відазмянення Ο («амікрон»). У класічным грэч. і візант. пісьме абазначала доўгі гук «о», мела лічбавае значэнне 800. З’явілася крыніцай для кірыліцкай ω («амега»). У старабел. пісьменстве ўжывалася для перадачы гука «о» пераважна ў пач. слоў («ωлво», «ωрати») і як лічба 800. У бел. мове, многіх еўрап. мовах слова «амега», азначае канец чаго-небудзь («альфа і амега» — пачатак і канец, усё галоўнае).

А.М.Булыка.

т. 1, с. 311

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Плісця́нка, плацейка ’плецены пояс, якім падпяразвалі сарочку’ (Нік. Очерки; Малч.). У выніку кантамінацыі слоў пліса ’байка’ і таіцянка < плёсні (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

...галовы, ‑ая, ‑ае.

Другая састаўная частка складаных слоў, якая ужываецца ў значэннях: а) з такой галавой (у 1 знач.), характарыстыка якой даецца ў першай частцы, напрыклад: светлагаловы, чорнагаловы; б) з такой колькасцю галоў (у 1 знач.), якая названа ў першай частцы, напрыклад: трохгаловы, шматгаловы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

проці...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая мае значэнне: 1) прызначаны для барацьбы з чым‑н., напрыклад: процімалярыйны, процітанкавы; 2) варожы каму‑, чаму‑н., напрыклад: процінародны, проціўрадавы; 3) які не адпавядае, супярэчыць чаму‑н., напрыклад: процізаконны; 4) які перашкаджае, процістаіць чаму‑н., напрыклад: проціціск.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ро́блены, ‑ая, ‑ае.

1. Штучна выкліканы, ненатуральны. [Адэля] паспрабавала, як раней, прайсці робленаю гулліваю хадою. Броўка. Заўважыўшы, як маці пры апошніх словах Петруся збялела, [Міхась] зрабіў выгляд, што не чуў гэтых слоў, і з робленай весялосцю кіўнуў галавой. Сіўцоў.

2. Выкананы ручным вязаннем; вязаны. Робленыя рукавіцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сама...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: 1) накіраванасць дзеяння (названага ў другой частцы) на самога сябе, напрыклад: самаадукацыя, самааналіз, самакантроль; 2) здзяйсненне, працяканне дзеяння; а) само сабой, адвольна, без пабочнай дапамогі, напрыклад: самазагаранне, самаразбурэнне, самазараджэнне; б) аўтаматычна або механічна, напрыклад: самадзелка, самазарадны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)