Раскярэ́тацца ’шырока расставіць ногі’ (швянч., Сл. ПЗБ). Паводле аўтараў слоўніка, фармальна звязана з літ.išsi‑kerė́ti ’тс’. Параўн. раскірэ́ка, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
папулярыза́цыя
(рус. популяризация, ад лац. popularis = народны)
1) выклад якога-н. складанага пытання ў агульнадаступнай форме;
2) распаўсюджанне чаго-н., імкненне зрабіць шырока вядомым.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
agape
[əˈgeɪp]1.
adv.
разя́віўшыся (ад зьдзіўле́ньня ці нечака́насьці)
2.
adj.
шыро́ка адкры́ты, разя́ўлены
with mouth agape — з разя́ўленым ро́там
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
талья́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Рмн. ‑нак; ж.
Разм. Аднарадны рускі гармонік. Музыка не спяшаючыся сеў, закінуў нагу на нагу, збіў на левае вуха шапку-вушанку, падміргнуў Пецю і шырока расцягнуў чырвоныя мяхі тальянкі.Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Развалі́цца ’разбурыцца’ (лід., Сл. ПЗБ), ’шырока рассесціся, заняць шмат месца’ (Сцяшк. Сл.), развалі́ць ’раскідаць, разбурыць’ (Сцяшк.). Ад раз- і валі́ць (гл.).
1. Легчы, шырока раскінуўшы рукі, ногі. Ля ганка, на каменні ў нязручных позах раскінулася некалькі чалавек.Лынькоў.//Шырока, у розныя бакі працягнуць свае галіны, лісты; пышна разрасціся. Разгалістыя сосны, быццам зялёныя шатры, раскінуліся на пясчаным узгорку ўскрай лесу.Колас.
2. Размясціцца дзе‑н., заняўшы сабой вялікую прастору; далёка працягнуцца. Вунь аж да Нёмана раскінуўся бяскрайні луг.С. Александровіч.Ад вакзала да самага Амура раскінуўся вялікі новы горад.Грахоўскі.
3.Разм. Патраціцца на што‑н. Гаспадарлівы не надта раскінецца.Прымаўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашы́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.
1. Зрабіць больш шырокім, расшырыць.
П. вуліцу.
2. Павялічыць у колькасці, у аб’ёме.
П. завод.
3.перан. Зрабіць больш шырокім па змесце, узмацніць, паглыбіць.
П. кола інтарэсаў.
4. Зрабіць шырока вядомым, даступным многім.
П. перадавы вопыт.
5. Расшырыць кола дзеяння чаго-н.
П. наватарскі пачын па ўсёй рэспубліцы.
|| незак.пашыра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз.пашырэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шчо́дры, -ая, -ае.
1. Які шырока аказвае дапамогу, ахвотна траціць сродкі на іншых, не скупы.
Ш. чалавек.
2.перан. Які з ахвотай, многа хваліць.
Ш. на пахвалу.
3. Каштоўны, багаты.
Ш. падарунак.
Шчодра (прысл.) надзяляць каго-н. чым-н.
4.перан. Моцны, інтэнсіўны ў сваім дзеянні, выяўленні.
Ш. бой.
Ш. дождж.
◊
Шчодрай рукой (надзяляць каго-н.) — не шкадуючы.
|| наз.шчо́драсць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)