dużo
шмат, многа, багата;
za dużo — зашмат, задужа, замнога;
dużo więcej (mniej) — значна больш (менш);
dużo czytam — я шмат чытаю
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бурапе́нны, ‑ая, ‑ае.
Паэт. Бурлівы, кіпучы. Развялося шмат цяпер машын, — Аж да бурапеннага Байкала Паляцеў на самалёце сын. Кусянкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карту́на, ‑ы, ж.
Уст. Баваўняная тканіна. За прылаўкам у Матруны Шмат «утрэслася» картуны, Метраў сорак, можа й болей. Крапіва.
[Ням. Kattun — бавоўна.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассяда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Сядзець важна, займаючы шмат месца. За сталом рассядаў пажылы, але грузны мужчына. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Валовая скура ’шмат, багата’ (КЭС). Магчыма, валовая скура мела калісьці больш канкрэтнае значэнне меры, чым проста ’шмат’. Бясспрэчна, аднак, што такі выраз мог ужывацца ў значэнні меры, як і іншыя назвы частак цела жывёлін, параўн. туша, вепръ (гл. Скурат, Меры, 142 і наст.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
verfüttern
vt ско́рмліваць (жывёле)
gróße Méngen von Fúttermitteln ~ — расхо́даваць шмат ко́рму
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Víelfache
sub n -n матэм. кра́тнае
um das ~ — у шмат разо́ў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Акуну́цца ’нечага шмат набыць, разбагацець’ (КЭС, лаг.) < *а‑купнуцца. Параўн. акапацца ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wiele
шмат, многа, багата;
wiele czytać — шмат чытаць;
o wiele — нашмат;
o wiele za — занадта;
o wiele za krótki — занадта кароткі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
нарабі́ць
1. (viel) máchen vt, (in gróßer Ménge) ánfertigen vt;
2. (учыніць) ánrichten vt, ánstellen vt; verúrsachen vt;
нарабі́ць глу́пстваў Dúmmheiten máchen [begéhen*];
нарабі́ць шмат кло́пату viel zu scháffen máchen;
нарабі́ць шмат шу́му viel Staub áufwirbeln
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)