Specie formosa, mente odiosa
3 выгляду чароўна, душой непрыемна.
С виду прекрасна, душой неприятна.
бел. Глядзець прыгожы, ды не гожы. Глянеш ‒ хоць пацалуй, а прыступішся ‒ плюнеш. Стань, паглядзі, плюнь ды пайдзі.
рус. С виду малина, а раскусишь ‒ мякина. Родилась пригожа, да по нраву негожа. Лицом красавица, а нравом толь ко чёрту нравится. Снаружи хорошо, а внутри загляни ‒ волчью песню затяни.
фр. Souvent la plus belle pomme est véreuse (Самое красивое яблоко часто бывает червивое).
англ. Cats hide their claws (Кошки прячут когти).
нем. Schöne Haut, häßliche Gedanken (Красивая оболочка ‒ гадкие мысли).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Fama bona volat lente et mala fama repente
Добрая пагалоска ляціць паволі, дрэнная ‒ хутка.
Добрая молва медленно летит, плохая ‒ быстро.
бел. Добрая слава ў кошыку ляжыць, а благая па дарожцы бяжыць.
рус. Добрая слава лежит, а худая далеко бежит. Добрая слава при дорожке лежит, а худая слава по дорожке бежит.
фр. Une fois en mauvais renom jamais puis n’est estimé bon (Если однажды приобретёшь дурную репутацию, затем никогда о тебе не подумают хорошо).
англ. Good fame sleeps, bad fame creeps (Добрая слава спит, а дурная ползёт).
нем. Das Gerücht wächst, während es erzählt wird (Молва увеличивается, пока её рассказывают).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Quod satis est, cui contingit, nil amplius optet
У кожнага ёсць дастаткова, не трэба шукаць/жадаць большага.
У каждого есть достаточно, не надо искать/желать большего.
бел. Хто мала жадае, той многа мае. Курка/певень па зярнятку збірае і сыта/сыт бывае.
рус. От добра добра не ищут.
фр. Quand on est bien il faut s’y tenir (Когда хорошо, надо за это держаться).
англ. Let the man who has enough for his wants, desire nothing more (Пусть тот, у кого есть необходимое, больше ничего не желает).
нем. Sei zufrieden mit dem Gut, das du hast (Будь доволен добром, которое у тебя есть).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Quisquis homo bene scit, ipsum quo calceus urget
Кожны чалавек добра ведае, дзе яму цісне чаравік.
Каждый человек хорошо знает, где ему жмёт башмак.
бел. Кожнаму свая болька баліць. Усякаму свая рана баліць. Кожны знае, дзе яму мазоль пячэ.
рус. Всяк знает, где его сапог жмёт. Каждый знает, что у него болит. Каждый своё горе лучше знает.
фр. Chacun sait où le soulier le blesse (Каждый знает, где жмёт башмак).
англ. No one but the wearer knows where the shoe pinches (Только хозяин знает, где жмёт башмак).
нем. Wissen, wo jemanden der Schuh drückt (Знать, где каждому ботинок жмёт).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
роди́ться
1. сов. нарадзі́цца; несов. раджа́цца, радзі́цца; нараджа́цца;
2. перен. (появиться, возникнуть) сов. з’яві́цца, узні́кнуць, нарадзі́цца, несов. з’яўля́цца, узніка́ць, нараджа́цца;
3. (произрасти, произрастать) сов. урадзі́ць; несов. радзі́ць;
пре́жде здесь пло́хо роди́лась пшени́ца, а в э́том году́ роди́лась хорошо́ ране́й тут дрэ́нна радзі́ла пшані́ца, а ў гэ́тым го́дзе ўрадзі́ла до́бра;
◊
роди́ться в руба́шке нарадзі́цца ў кашу́лі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
обстоя́ть несов., безл. ісці́, знахо́дзіцца ў ста́не (чаще всего эти слова совсем опускаются);
дела́ у меня́ обстоя́т хорошо́ спра́вы мае́ іду́ць до́бра, спра́вы мае́ знахо́дзяцца ў до́брым ста́не, спра́вы мае́ до́брыя;
всё обстои́т благополу́чно усё до́бра;
со здоро́вьем у меня́ обстои́т кра́йне пло́хо здаро́ўе маё ў ве́льмі дрэ́нным ста́не, са здаро́ўем у мяне́ ве́льмі дрэ́нна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Leve fit, quod bene fertur, onus (Ovidius)
Цяжар, які ўмела носяць, робіцца лёгкім.
Тяжесть, которую умело носят, становится лёгкой.
бел. Свая сярмяжка не цяжка. Валу свае рогі няцяжка насіць. Свой дым вочы не есць.
рус. Своя ноша не тянет. Груз становится лёгким, когда несёшь его с покорностью. В своей сермяжке никому не тяжко. На себя работа ‒ не барщина. Своя ноша не тяжела. Свой дым глаз не ест.
фр. Le fardeau qu’on aime n’est point pésant (Ноша, которую любишь, совсем не тяжела).
англ. A load that is cheerfully born becomes light (Приятный груз становится лёгким).
нем. Eigen was wie gut ist das (Своё всегда хорошо).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
воспроизводи́ть несов.
1. узнаўля́ць;
воспроизводи́ть капита́л узнаўля́ць капіта́л;
2. (воссоздавать в памяти) аднаўля́ць; (припоминать) прыпаміна́ць; (передавать) перадава́ць;
мы́сленно воспроизводи́ть собы́тия ю́ности у ду́мках аднаўля́ць падзе́і юна́цтва;
он тще́тно воспроизводи́л забы́тые черты́ лица́ ён ма́рна прыпаміна́ў забы́тыя ры́сы тва́ру;
перево́д хорошо́ воспроизво́дит дух оригина́ла перакла́д до́бра перадае́ дух арыгіна́ла;
3. (репродуцировать) рэпрадуктава́ць; (копировать) капі́рава́ць; (перепечатывать) перадруко́ўваць; (излагать) выклада́ць, перака́зваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
касі́цца I несов., возвр., страд. (поддаваться кошению) коси́ться;
ро́сная трава́ до́бра ко́сіцца — роси́стая трава́ хорошо́ ко́сится
касі́цца II несов. (становиться косым) коси́ться
касі́цца III несов., прям., перен. коси́ться;
ко́ні касі́ліся на прыдаро́жны пень — ло́шади коси́лись на придоро́жный пень;
нача́льнік касі́ўся на яго́ за яго́ ўчы́нкі — нача́льник коси́лся на него́ за его́ посту́пки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Tacere est optimum et pro viribus sapere
Лепш за ўсё маўчаць і быць мудрым па меры сіл.
Лучше всего молчать и быть мудрым в меру сил.
бел. Прамоўчанае слова не псуець. Маўчок — пятачок, а два — грывеннік.
рус. Слово ‒ серебро, молчание ‒ золото. Говори меньше умнее будешь. Больше думай ‒ меньше говори. Много знай, да мало болтай.
фр. Il vaut mieux glisser du pied que de la langue (Лучше оступиться ногой, чем оговориться). Il est bon de parler et meilleur de se taire (Говорить ‒ хорошо, но лучше ‒ помолчать). Grande oreille courte langue (Большое ухо, короткий язык).
англ. Speech is silver, silence is gold (Речь ‒ серебро, молчание ‒ золото).
нем. Reden ist Silber, Schweigen ist Gold (Речь ‒ серебро, молчание ‒ золото).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)