Пераме́жка ’невялікая змена (напр., надвор’я)’, ’прамежак’ (Нас.), рус. цвяр., пск., каcтр. переме́жки, перемёжка ’часовае спыненне, невялікі перапынак у працы’. Да праме́жак (гл.), які паводле будовы адпавядае літ. prótarpis ’прамежак’. Мена пра- > пера- рэгіянальная “крывіцкая” асаблівасць, параўн. яшчэ рус. маск. перемежу́ток = промежу́ток ’тс’, перемеж́ье ’прамежак часу’. Утворана з пера- і мяжа (гл.) — першапачаткова ’прастора паміж межамі чаго-небудзь’, ’заканчэнне аднаго перыяду і пачатак іншага’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

human2 [ˈhju:mən] adj. чалаве́чы;

the human race род людскі́;

a human voice чалаве́чы го́лас;

human nature чалаве́чая прыро́да/нату́ра;

a human ceiling мяжа́ чалаве́чых магчы́масцей;

a human factor чалаве́чы фа́ктар

2. уласці́вы чалаве́ку;

It’s human to err. Чалавеку ўласціва памыляцца.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

barrier1 [ˈbæriə] n.

1. бар’е́р; агаро́джа; заста́ва;

Show your ticket at the barrier of the railway station. Пакажыце білет каля кантрольнага бар’ера чыгуначнай станцыі.

2. перашко́да (перан.);

the language barrier мо́ўны бар’е́р

3. мяжа́, рубе́ж, лі́нія падзе́лу;

race barriers ра́савыя бар’е́ры

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ба́чнасць ж

1. (бачыць удалечыню) Sicht f -, Schtweite f -;

мяжа́ ба́чнасці Schtweite f;

2. (знешняе падабенства) Schein m -(e)s, nschein m;

рабі́ць ба́чнасць den nschein erwcken;

гэ́та то́лькі ба́чнасць das ist doch nur Mche!, das sieht doch nur so aus!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ceiling

[ˈsi:lɪŋ]

n.

1)

а) столь f.

б) перакрыва́ньне, тынкава́ньне сто́лі

2) Aeron. столь f.

absolute ceiling — грані́чная вышыня́

3) ма́ксымум -у m., мяжа́ f.э́наў, заро́бкаў)

- hit the ceiling

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Кана́ ’памінальная сыта (хлеб у салодкай вадзе)’ (Вешт., ТС), ’куцця на дзяды’ (калінк., Мат. Гом.), каны ’капцы, смерць’ (капыл., Жыв. сл.), каны адступны ’апошнія вянкі зруба над бэлькамі’ (віц., КЛАБНГ, п. 17). Беларускае. Утворана пры дапамозе суф. ‑а ад прасл. копъ ’канец, мяжа’, якое з прасл. tęti (SP, 2, 195–196; Трубачоў, Эт. сл., 4, 109 і 10, 195–196). У гаворках атаясамліваецца з пазней тым канон, канун (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

pale

I [peɪl]

1.

adj.

1) бляды́, бле́дны

2) цьмя́ны

3) слабы́; вя́лы; няя́сны, невыра́зны (пра ко́лер)

2.

v.

блядне́ць

II [peɪl]

n.

1) кол кала́ m. (у пло́це)

2) мяжа́ f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

verge1 [vɜ:dʒ] n. край, бе́раг, мяжа́;

a grass ver ge травяны́ бардзю́р;

the verge of the forest узле́ссе, узле́сак

on the verge of smth. на кра́і, на мяжы́ чаго́-н.;

She was on the verge of tears. Яна ледзь не расплакалася.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

стык, ‑у, м.

1. Месца злучэння, сутыкнення двух канцоў, дзвюх частак чаго‑н. Стык трубаправода. □ Пранёсся на поўнай хуткасці доўгі састаў, цяжка гружаныя вагоны не ляскочуць на стыках, а глуха грукаюць. Навуменка. // Лінія сутыкнення, мяжа. На стыку дзвюх дарог. Стык дзвюх дывізій. □ На стыку пакошы з травой, дзе мы [касцы] пачынаем новую дзялянку, дзяўчаты сустракаюцца з намі. Брыль. На стыку Нёмана і Лошы Цагляны млын стаяў здаўна. Астрэйка.

2. Спец. Тое, што і стыкаванне. Кароткі тэрмін заставаўся да прызначанага дня стыку ўкладак, шмат рабіць трэ’ было яшчэ. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сцяна́1 ’вертыкальная частка будынка’, ’высокая агароджа з камення’, ’стромкая бакавая паверхня’ (ТСБМ, Касп., Ласт., Бяльк., Сцяшк., Ян.), ’рад чаго-небудзь, што стаіць на прамой лініі’ (Нас.), ’абрывісты бераг’ (ветк., Яшк.), сцена́ ’сцяна будынка’ (ТС), стена́ ’тс’ (Шушк.), стина́ ’сцяна, мур’ (пруж., Горбач, Зах.-пол. гов.), сце́нка памянш. да сцяна́ (ТСБМ, Сцяшк., ТС, Сл. ПЗБ), ’сценка, грань’ (Байк. і Некр.), сце́нька ’сценка будынка’ (брасл., Сл. ПЗБ), ст.-бел. стѣна: стѣны домовъ наших (Альтбаўэр). Укр. стіна́, рус. стена́, ст.-рус. стѣна, польск. ściana, в.-луж., н.-луж. sćěna, чэш. stěna, славац. stena ’сцяна’, серб.-харв. стијѐна ’скала, камень’, славен. sténa ’сцяна’, ’скала’, балг. стена́ ’сцяна; каменная агароджа’, макед. стена ’сцяна’, ст.-слав. стѣна ’сцяна; вал’. Прасл. *stěna ’сцяна’, роднаснае гоц. stains ’камень’, ст.-ісл. steinn; далей параўноўваюць з грэч. στία, σττον ’крэмень’, ст.-інд. styā́yatē ’цвярдзее’ (гл. Мее, 446; Міклашыч, 323; Траўтман, 281; Фасмер, 3, 754; Махэк₂, 576–577). Мартынаў (Этимология–1968, 18) мяркуе, што слова паходзіць з першаснага спалучэння *stěna zьdь ’каменная сцяна, мур’, аналагічна да англ. stone wall, тады прыметнік меў бы форму *stěnъ (?) ’каменны’. Усё да і.-е. *stei̯‑/*sti‑ ’станавіцца цвёрдым, цвярдзець’; першаснае значэнне ’нешта зацвярдзелае’, адкуль ’плеценая (з прутоў) сцяна, пакрытая, аблепленая глінай (якая зацвярдзела пасля высушвання)’ (Борысь, 612). Шустар-Шэўц (2, 1276) германскія значэнні лічыць другаснымі; *stěna, на яго думку, з’яўляецца дэвербатывам ад асновы, якая захавалася ў літ. stìngti ’цвярдзець’, лат. stiñgt ’зрабіцца цвёрдым, кампактным’. Запазычанне славянскага слова з германскіх лічыцца неверагодным; параўн. Фасмер, там жа, з літ-рай; Бязлай, 3, 316. Гл. яшчэ Аткупшчыкоў (Из истории, 232–238), які рэканструюе прасл. *steg‑s‑na ад і.-е. *steg‑/stog‑ ’пакрываць’ (сцяна пакрывала зямлянку), што малаверагодна па семантычных прычынах.

Сцяна́2мяжа ў выглядзе дарогі, якая раздзяляе розныя палі’ (Нас.), ’лінія, мяжа’ (Шпіл.), ’канцавая забытая дарога’ (Сцяшк.), ст.-бел. стенамяжа, граніца’ (Ст.-бел. лексікон), остенити, застенити ’абмежаваць’ (Вопр. лит. яз., 143). Лічыцца калькай літ. síena ’сцяна’, ’мяжа, рубеж’, параўн. Ніканчук, Бел.-укр. ізал., 66; Барысава, Бел.-рус. ізал., 9. Гл. таксама сценка1.

Сцяна́3 ’частка асновы пры тканні’ (Нік. Очерки; ашм., Стан.), ’мера асновы, палатна, даўжынёй на хатнюю сцяну’ (Сцяшк., Сл. ПЗБ, Шатал., Цых.; ашм., смарг., Нар. скарбы; Жд. 1). Да сцяна1, гл. таксама сценка2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)