ГРАН-КАНА́РЫЯ
(Gran Canaria),
востраў у Атлантычным ак., у групе Канарскіх астравоў, тэр. Іспаніі. Пл. 1533 км². Выш. да 1949 м (г. Лос-Печас — Посадэ-лас-Ньевес). Гал. горад і порт — Лас-Пальмас.
т. 5, с. 408
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ба́кен
(гал. baken)
паплавок на якары, які ўстанаўліваецца на водных шляхах для абазначэння фарватэру і месцаў, небяспечных для плавання суднаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бакшто́ў
(гал. bakstouw)
канат або трос, які выпускаецца з кармы для буксіравання суднаў, прывязвання спушчаных на ваду шлюпак і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
заацы́ды
(ад заа- + -цыды)
хімічныя рэчывы для барацьбы са шкоднымі пазваночнымі жывёламі, гал. ч. з грызунамі (радэнтыцыды) і птушкамі (авіяцыды).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
о́ган
(гал. ogen = літар. вочы)
мар. пятля на канцы або на сярэдзіне троса, якая надзяваецца на мачту, рэю і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
трум
(гал. ’t ruim, ад het ruim = памяшканне)
памяшканне ў корпусе судна паміж ніжняй палубай і днішчам (звычайна для грузаў).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ферто́інг
(гал. vertuiing)
мар. спосаб пастаноўкі судна на два якары ў месцах, дзе бываюць моцныя прылівы і адлівы, пераменныя ветры.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Катала́жка ’каталажка’ (БРС, Сл. паўн.-зах.). Магчыма, запазычанне з рус. мовы. Параўн. рус. катала́жка ’каталажка, турма’, ’памяшканне для арыштантаў’. У рус. мове гэта вытворнае ад дыял. каталаж ’камора, памяшканне на судне для захоўвання снасцей і прыпасаў’. Апошняе ўзнікла ў выніку метатэзы з такелаж ’снасці на судне, прыстасаванне для пад’ёму і перамяшчэння грузаў’ (аб гэтым пісаў яшчэ Даль: «…каталажка… от каталаж искаж. морс. такелаж»). Слова такелаж (сустракалася таксама ў форме такалаж) узята з гал. takelage ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сліма́ць ‘слініць’ (воран., Сл. ПЗБ), слі́маць ‘плакаць’ (КСП). Параўн. балг. дыял. сли́мя ‘слініць, мазаць слінай’. Прасл. *slimati, *slimiti, вытворныя ад *slimъ, *slima ‘слізь, сліна’, параўн. славен. дыял. slíma, харв. slȋm ‘слізь, сліна’, роднасныя ст.-ісл. slim ‘слізь’, ст.-англ. slim ‘слізь, сліна’, англ. slime, гал. slijm, ст.-в.-ням. slim, ням. Schleim ‘тс’, што ўзыходзяць да і.-е. *sléi‑mo‑s (БЕР, 6, 879; Глухак, 562).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ДАЯХАТЫ́Н,
помнік архітэктуры 12 ст. ў Туркменістане; караван-сарай. За 170 км на ПнУ ад г. Чарджоў, на шляху г. Мерв—Харэзм. Квадратны ў плане аб’ём з унутр. 4-тэрасным дваром і галерэяй па перыметры перакрыты разнастайнымі варыянтамі скляпенняў у інтэр’ерах. Сцены змураваны з сырцу і абліцаваны абпаленай цэглай. Гал. і дваровы фасады ўпрыгожаны геам. і эпіграфічным арнаментам.
т. 6, с. 73
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)