папалу́днаваць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак.
Тое, што і паабедаць. [Зося:] — Вы, можа, пойдзеце ды папалуднуеце, калі вам не выпадала сёння паснедаць? Паслядовіч. // З’есці полудзень (у 3 знач.). [Хаўруснікі] прыехалі .. надвечар, і кожны пабег дадому папалуднаваць. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спор м разм Erfólg m -(e)s, -e; Gelíngen n -s (удача);
я жада́ю вам спору ў пра́цы ich wünsche euch Erfólg bei der Árbeit
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ну́жно безл., в знач. сказ. (надо) трэ́ба, патрэ́бна; трэ;
ну́жно поспе́ть к сро́ку трэ́ба паспе́ць у тэ́рмін;
ну́жно бы́ло ви́деть трэ́ба было́ ба́чыць;
ему́ ну́жно де́нег яму́ патрэ́бны (трэ́ба) гро́шы;
не ну́жно не трэ́ба;
что вам ну́жно? што вам трэ́ба?;
наговори́ть бо́льше, чем ну́жно нагавары́ць бо́лей, чым трэ́ба (патрэ́бна);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
самазабы́ўны, ‑ая, ‑ае.
Здольны да самазабыцця, да самаахвяравання ў імя каго‑, чаго‑н. [Рыгор:] — І кажу я вам: майму жыццю няма і не будзе іншае дарогі, як дарога несупыннага, кіпучага, самазабыўнага класавага змагання за свабоду. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
hereby
[,hɪrˈbaɪ]
adv.
1) гэ́тым, гэ́так
You are hereby given the right… — Гэ́тым вам дае́цца пра́ва…; гэ́ткім спо́сабам
2) Obsol. недалёка; паблі́зу, блі́зка
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
адрабі́ць, -раблю́, -ро́біш, -ро́біць; -ро́блены; зак.
1. Адпрацаваць узамен за што-н.
Я адраблю вам на касьбе.
2. Скончыць, перастаць рабіць, працаваць.
Дзед сваё ўжо адрабіў.
3. Папрацаваць, парабіць нейкі час.
Адрабіў два гады.
4. чаго-што. Зрабіць так, каб вярнуць што-н. да ранейшага стану.
Таго, што зробіш, часам назад не адробіш.
5. Стаць непрыгодным для працы; знасіцца ад працяглай работы.
|| незак. адрабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і адро́бліваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 4 знач.).
|| прым. адрабо́тачны, -ая, -ае (да 1 і 4 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
◎ Нячы́м ’ніж, чым’: Лепш жонка першая, нячым тая другая (Рам.), укр. нічим ’нічога, не бяда’, рус. нечем (не чем). З не і чым (параўнальны злучнік); паводле Булахоўскага (Курс, 11, 340), не ўказвае на адмоўнасць таго, што утрымліваецца ў другім члене параўнання, што дэманструе і бел. дыял. бяжыт скарей, чем не конь. Паводле Карскага (2–3, 491), з ніж (гл.) і чым (неж‑чым «нежели чим»), што пацвярджаецца цытатай з пісьма Пушкіна: Вам обязан я больше нежели чем жизнью (Булахоўскі, Рус. яз. XIX в., 407). Козыраў (Семені·, яз. единиц, 67) не выключае абодвух шляхоў развіцця.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы, вас, вам, вас, вамі, аб вас; адз. ты; займ. асаб. 2 ас. мн.
Ужываецца пры звароце да некалькіх асоб, а таксама як форма ветлівага звароту да адной асобы.
•••
Быць з кім на вы гл. быць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наме́раны 2 і наме́ран, ‑рана; у знач. вык., з інф.
Які мае намер што‑н. зрабіць. [Азаркевіч:] Дык вось што я вам скажу: чужою галавою я жыць не намераны. Гурскі. Увесь век мы жыць Тут намераны. Прыходзька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
nawzajem
узаемна; таксама;
życzę szczęśliwego Nowego Roku. – Dziękuję, nawzajem — жадаю шчаслівага Новага года. – Дзякуй, узаемна (і вам таксама)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)