факт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Нявыдуманы, сапраўдны выпадак, падзея, тое, што адбылося на самай справе.

Сапраўдны ф.

Паведаміць факты.

Паставіць перад фактам каго-н. (перан.: становішча, калі ўжо нічога нельга змяніць).

2. часц. сцвярдж. Ужыв. са знач. так, сапраўды, бясспрэчна (разм.).

Няўжо ўсе сабраліся? — Ф.!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

фо́ртка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Шкляныя дзверцы ў акне для праветрывання.

2. Невялікія дзверы ў варотах, агароджы; веснічкі.

3. Вольны прамежак часу ў раскладзе заняткаў педагога (разм.).

Расклад без фортак.

|| памянш. фо́ртачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. фо́ртачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

загуля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Разм. Забавіцца, прабыць занадта доўгі час на пагулянцы. Заспаная гаспадыня адамкнула мне дзверы. — Недзе вы гэтак загуляліся. — Ды так забавіўся трохі. Сабаленка. // Захапіўшыся якой‑н. гульнёй, забыцца на ўсё. Віталік так загуляўся, што не заўважыў, як і прыцемкі нахапіліся. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суме́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак., звычайна з інф.

Здолець, змагчы што‑н. зрабіць, ажыццявіць. Ваганаў так сумеў паставіць свае гарматы і так спрытна мяняў іх месцы, што агонь праціўніка не рабіў ніяка[й] шкоды. Колас. Праз год, глядзіш, сумеў пабудаваць Бярвенца ў бярвенца хату. Корбан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мушка́т ’хатняя кветка мушкат’ (Бяльк.), відаць, пеларгонія духмяная, Pelargonium graveolens. Названа так паводле падабенства лістоў. Тое ж і ў чэш. мове: muškát ’пеларгонія’ (Махэк, Jména, 108).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ На́цса ’гэта значыць, так сказаць’: nałpy, nacsa zwiery takije (Пятк. 2). Алегра-форма да значыцца, параўн. на́ча (гл.), ля (з паглянь), ач (з бач) і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зла́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жук, які мае яркую афарбоўку з металічным адлівам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задрапірава́цца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак.

Загарнуцца ў што‑н. так, каб яно спадала складкамі. Задрапіравацца ў плашч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вычмура́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Абл. Вычвараць, вытвараць. Вычмуралі [гусі] там так, як сваты на вяселлі. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бюрэ́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Трубка з дзяленнямі для адмервання пэўнай колькасці вадкасці.

[Ад фр. burette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)