-хром
(гр. chroma = колер, фарба)
другая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццям «колер», «фарба».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эка-
(гр. oikos = жыллё, асяроддзе)
першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае адносіны да экалогіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
экта-
(гр. ektos = звонку, знадворку)
першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «знешні, знадворны».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
-эмія, -емія
(гр. haima = кроў)
другая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццю «захворванне крыві».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
энтэра-
(гр. enteron = кішка)
першая састаўная частка складаных слоў, якая ўказвае на сувязь з кішэчнікам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
-энхіма
(гр. enchyma = літар. налітая, сакаўная)
другая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае жывую тканку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эўры-
(ад гр. eurys = шырокі)
першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае «шырокі», «вялізны», «разнастайны».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Кажушо́к ’памянш. да кажух, кароткі кажух’ (БРС, ТСБМ, Нас., Радч., Сержп., Грам.). Укр. кожушок ’тс’ (харк. і інш.), серб.-харв. (у Вука, Шулека) kožúšak ’памяншальнае да kožuh’. Нягледзячы на поўнае супадзенне гэтых слоў і спрыяльны геаграфічны крытэрый, меркаваць аб сепаратных сувязях пералічаных слоў вельмі цяжка па той прычыне, што гэта суфіксальныя ўтварэнні па вядомай і прадуктыўнай мадэлі. Розныя ўтварэнні з іншай памянш. суфіксацыяй (параўн. балг. дыял. кожушец, кожушче, укр. кожушка, серб.-харв. kòžušič і да т. п.) сведчаць, магчыма, аб незалежным утварэнні разглядаемых слоў; храналогія таксама няясная. Да кажух 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гняздо́, -а́, мн. гнёзды і (з ліч. 2, 3, 4) гнязды́, гнёзд і гнёздаў, н.
1. У птушак, насякомых і паўзуноў: месца для жылля звычайна на перыяд кладкі яек і вывядзення дзіцянят.
Ластаўчына г.
Асінае г. (таксама перан.: пра прытулак злачынных людзей).
2. Паглыбленне, куды што-н. устаўляецца (спец.).
3. Група маладых раслін, грыбоў і пад., якія растуць разам.
Грузды і лісіцы раслі гнёздамі.
4. Укрытае месца для чаго-н.
Кулямётнае г.
5. Месца высеву двух або некалькіх зярнят, а таксама ўсходы гэтых зярнят (спец.).
6. Група аднакарэнных вытворных слоў, размешчаных пры загалоўным слове ў слоўніку.
|| памянш. гняздзе́чка, -а, мн. -і, -чак, н. (да 1 знач.).
|| прым. гнездавы́, -а́я, -о́е (да 1, 2, 5 і 6 знач.).
Гнездавая пасадка лесу.
Гнездавое размяшчэнне слоў у слоўніку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нова... (а таксама нава...).
Першая састаўная частка складаных слоў у знач.:
1) новы (у 1 знач.), які ўпершыню з’явіўся, напр.: новазаведзены, новаўтварэнне;
2) які адносіцца да новых месц, да новага месца, напр.: новаадкрывальнік, новапасяленец;
3) не старажытны (у 1 знач.), напр., новаеўрапейскі;
4) які толькі што пачынае што-н., прыступае да чаго-н.; які з’яўляецца навічком, напр.: нованароджаны, новапрызначаны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)