Сын ’асоба мужчынскага полу ў адносінах да сваіх бацькоў’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Бяльк., Сл. ПЗБ, Маш., Стан., ТС). Укр. син, рус. сын, стараж.-рус. сынъ, польск., в.-луж., н.-луж., чэш., славац. syn, серб.-харв. си̑н, славен. sín, балг., макед. син, ст.-слав. сынъ. Прасл. *synъ, старажытная аснова на ‑u; роднаснае літ. sūnùs ’сын’, ст.-прус. souns, ст.-інд. sunís, авест. hūnu‑, гоц. sunus, ст.-в.-ням. sunn і г. д., далей звязана са ст.-інд. sútē ’нараджае, вытварае’, авест. hunãmi ’нараджаю’, ірл. suth ’нараджэнне, плод’ і інш.; да і.-е. *sū‑nŭ < *seu̯ ’нараджаць’; гл. Траўтман, 292; Фрэнкель, Balt. Spr., 45; Уленбек, 339; Фасмер, 3, 817–818; Шустар-Шэўц, 1200; Скок, 3, 237; Махэк₂, 599; Покарны, 913–914; Борысь, 590; Бязлай, 3, 235; ЕСУМ, 5, 233; гл. спецыяльна Трубачоў, История терм., 48 і наст.; Шаўр, Etymologie, 27 і наст.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

генера́л-губерна́тар

(ад генерал + губернатар)

1) вышэйшая службовая асоба мясцовай адміністрацыі ў Расіі ў 1703—1917 гг.;

2) кіраўнік каланіяльнай адміністрацыі ў былых калоніях і дамініёнах Вялікабрытаніі, Францыі і іншых каланіяльных дзяржаў;

3) вышэйшы прадстаўнік англійскага караля ў краінах, якія раней былі брытанскімі дамініёнамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

валанцёр

(фр. volontaire)

1) асоба, якая добраахвотна паступіла на вайсковую службу (у Англіі, Францыі, Італіі і некаторых іншых краінах);

2) той, хто добраахвотна ўдзельнічае ў якой-н. справе (звычайна новай, цяжкай).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

све́тлый

1. све́тлы; (о лице — ещё) прасве́тлены; (о ночи — ещё) відны́;

све́тлая ко́мната све́тлы пако́й;

све́тлое стекло́ све́тлае шкло;

све́тлый костю́м све́тлы касцю́м;

све́тлый шрифт све́тлы шрыфт;

све́тлое лицо́ прасве́тлены (све́тлы) твар;

све́тлая ночь відна́я ноч;

2. перен. (отчётливый, ясный) я́сны, све́тлы;

све́тлый взгляд я́сны (све́тлы) по́зірк;

3. перен. све́тлы;

све́тлое воспомина́ние све́тлы ўспамі́н;

◊

све́тлая ли́чность све́тлая асо́ба;

све́тлой па́мяти (об умершем) све́тлай па́мяці;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

affinity

[əˈfɪnəti]

n., pl. -ties

1) сымпа́тыя f., нахі́л -у m., ця́га f.

an affinity for dancing — нахі́л да та́нцаў

2) сымпа́тыя f. (асо́ба)

3) свая́цтва n., ро́днасьць f.

4) падабе́нства n., блі́зкасьць f.

the affinity of culture, language — блі́зкасьць культу́ры, мо́вы

5) Biol. сяме́йнае падабе́нства

6) Chem. хімі́чная ро́днасьць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

mite

I [maɪt]

1.

n.

1) не́шта мало́е; кры́шачка, кро́пелька f.; ле́пта (на дабрачы́ннасьць)

He couldn’t eat even a mite — Ён ня мог ані кры́хі зье́сьці

2) мала́я асо́ба, мале́нькае дзіця́тка

3) малава́ртасная манэ́та

2.

adv.

тро́шкі, кры́шку, кры́шачку

it is a mite easier — кры́шку лягчэ́й

II [maɪt]

n.

моль f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

self [self] n. (pl. selves)

1. сам; ула́сная асо́ба;

my own/very self я сам;

have no thought of self не ду́маць пра сябе́;

one’s better self ле́пшае, што ёсць у асо́бе;

She is her old self. Яна такая, як і была раней;

the conscious self усведамле́нне

2. fml = myself, himself, yourself, etc.;

a cheque payable to self чэк, вы́пісаны на сябе́;

Mr. Jones, your good self and I… Містар Джоўнз, Вы і я…

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

інстру́ктар

(лац. instructor = арганізатар)

1) службовая асоба, якая інструктуе падведамасныя ўстановы, грамадскія арганізацыі;

2) спецыяліст, які вучыць якому-н. майстэрству, дапамагае правільна наладзіць якую-н. справу (напр. і. фізкультуры, і. па стральбе).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ме́неджэр

(англ. manager, ад manage = кіраваць)

1) спецыяліст па арганізацыі і кіраванню ў сферах вытворчасці, збыту і абслугоўвання, які валодае пэўнай арганізацыйна-гаспадарчай самастойнасцю;

2) асоба, якая арганізуе публічныя выступленні артыстаў, спартсменаў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

све́дка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑дцы, Т ‑ай (‑аю), ж.

1. Той, хто непасрэдна прысутнічаў пры якім‑н. здарэнні, падзеі. Аднойчы нечакана быў я сведкам. Як чалавек абразіў чалавека. Чарнушэвіч. Толькі не за свае мінулыя ўчынкі перажываў.. [Андрэй] — баяўся таго адзінага сведкі, які, магчыма, аднойчы з явіцца ў вёсцы, і ўсё таемнае стане яўным. Ваданосаў. // Сучаснік і назіральнік чаго‑н. Як жывы сведка мінуўшчыны, адзін стары дзед Лявон астаўся тут. Бядуля. Скажы хутчэй, — і сведка і прычына Таго, чым стаў і чым мне быць навек, Вялікая, Нязгасная, Жанчына, Таварыш, Спадарожнік, Чалавек. Кірэенка. / Аб прадметах. Сена, салома, кучка сечкі, шулы, цапы, граблі, — усё гэта бясслоўныя, але шчырыя памочнікі або маўклівыя, але ўважлівыя сведкі яго [дзедавай] працы. Колас. Гэтыя высокія ліпы чулі шчырыя словы прызнання, былі сведкамі нараджэння бессмяротных радкоў. С. Александровіч. / Аб пісьмовых помніках, творах. Яго [Хвядоса Шынклера] творы — жывыя сведкі рэчаіснасці. Арабей. / у вобразным ужыв. А вецер, той гутаркі ўдзельнік і сведка, Ціхутка галінкі на дрэвах кране. А. Вольскі.

2. Асоба, якая выклікаецца ў суд, каб даць паказанні пра вядомыя ёй абставіны па справе. Браць у сведкі. □ Памятаю выпадак, калі ён [Самуйлёнак] быў за сведку ў судзе пры разглядзе справы нейкага Падвальнага. Хведаровіч.

3. Асоба, якая прысутнічае пры чым‑н. для афіцыйнага пасведчання сапраўднасці ці правільнасці таго, што адбываецца. Прачытаць завяшчанне пры сведках. □ Ракіцкі з Надзейкай былі ў ліку бліжэйшых сяброў маладых. Прысутнічалі сведкамі, як тыя распісваліся, пілі потым шампанскае ў пакоі Аліны ў дзявочым інтэрнаце. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)