Verbum

анлайнавы слоўнік

Ура́л м

1. Urálgebiet n -(e)s (рэгіён);

2. Urál m - i -s (горы i рака)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ау́л, ‑а, м.

Паселішча на Каўказе і ў Сярэдняй Азіі. Грузінка, і сонца, і снежныя горы, Віно вінаграднае, месяц і зоры, Шчаслівыя сонечна саклі, аулы... О, колькі прастору для думкі чулай! Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

калі́сьці, прысл.

Некалі ў мінулым, даўней. Каля ўваходу ў літаратурны музей — двухпавярховы белы дом, у якім Леў Мікалаевіч вучыў калісьці сялянскіх дзяцей. Брыль. Я горы палюбіў, з якімі Калісьці Лермантаў дружыў. Смагаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няўця́м, безас. у знач. вык.

Разм. Незразумела; не прыйшло ў галаву. Якая ж дарога ў яго за плячыма, Якія заслугі — самому няўцям. Гілевіч. Яму было зусім няўцям, Што чалавек вышэй за горы. Свірка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перабо́льшванне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. перабольшваць — перабольшыць.

2. Тое, што і перабольшанне (у 2 знач.). Пра Тоню Базылькевіча прывыклі гаварыць, што ён можа варочаць горы. Вядома, гэта было перабольшванне. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лі́ха, -а, н.

1. Няшчасце, зло, бяда.

Да ўсякага л. прывыкнуць можна.

2. У фальклоры: нячыстая сіла, чорт.

◊

Ведаць, пачым фунт ліха (разм.) — пазнаць, як цяжка жыць у горы, нястачы.

Да ліха (разм.) — вельмі многа.

Ліха яго бяры (разм.) — адносіцца абыякава да чаго-н.

Не памінай (не памінайце) ліхам (разм.) — не ўспамінай(успамінайце) блага.

Як на (тое) ліха (разм.) — не ў пару, не да месца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Parturiunt montes, nascetur ridiculus mus (Horatius)

Нараджаюць горы, народзіцца смешнае мышаня.

Рожают горы, родится смешной мышонок.

бел. 3 вялікага грому малы дождж бывае. Вялікі целам, ды малы дзелам. Вялікі вор, ды малы збор.

рус. Из большой тучи да малая капля. Гора родила мышь. Визгу много, а шерсти нет.

фр. La montagne a accouché d’une souris (Гора родила мышь).

англ. Great cry and little wool (Много крику, мало шерсти). Great boast small roast (Похвальбы много, мяса мало).

нем. Es kreisen Berge und kommen Zwerge (Кружатся горы, и появляются карлики). Der kreißende Berg gebiert eine Maus (Гора родит мышь).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

з’язджа́нне ср.

1. съезд м.;

з. з гары́ — съезд с горы́;

2. съезжа́ние, сполза́ние; см. з’язджа́ць ²

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

подо́шва в разн. знач. падэ́шва, -вы ж.;

подо́шва ре́льса падэ́шва рэ́йкі;

подо́шва горы́ падэ́шва гары́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

сырэ́ц, ‑рцу, м.

1. Не да канца выраблены або не ачышчаны прадукт. Спірт-сырэц. Шоўк-сырэц.

2. Тое, што і сыравіна. [Кравец:] — Ён [сын] інжынер там, дзе жалеза з сырцу выплаўляюць. Горы там, піша, страх. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)