пуп м. пуп;
◊ п. зямлі́ — пуп земли́;
браць на п. — надрыва́ться;
хоць п. развяжы́ — еды́ нава́лом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Зальго́ўваць ’браць на повад’, ’падпарадкаваць’ (мазыр., З нар. сл.). Апафанічны варыянт да залыгаць ’тс’ (ТСБМ). Гл. лыгаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
грэ́бці, грабу́, грабе́ш, грабе́; грабём, грабяце́, грабу́ць; гроб, грэ́бла; грабі́; незак.
1. Збіраць у адно месца, зграбаць граблямі, віламі і пад.
Г. сена.
2. Працаваць вёсламі, плывучы ў лодцы.
3. Разграбаць, капаць.
Г. пясок.
4. перан. 3 прагнасцю браць, захопліваць сабе.
Г. дабро.
Кожная курыца пад сябе грабе (з нар.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вяршо́к², -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.
1. Верхняя частка чаго-н.; верх, верхавіна.
На самым вяршку.
В. дрэва.
Вяршкі і карэньчыкі.
2. мн. Густы тлусты верхні слой на малацэ, якое адстоялася.
Збіраць вяршкі (таксама перан.: браць самае лепшае).
3. мн. Тое, што і верх (у 7 знач.).
|| прым. вяршко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ува́га, -і, ДМ ува́зе, ж.
1. Сканцэнтраванасць думак ці зроку, слыху на чым-н.
Звярнуць увагу на што-н. Аднесціся з увагай.
Удзяліць увагу каму-н. Браць пад увагу.
У цэнтры ўвагі.
Увазе слухачоў! (г. зн. слухачы, звярніце ўвагу).
2. Клапатлівыя, чулыя адносіны да каго-, чаго-н.
Сяброўская ў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
draw blood
а) спуска́ць кроў
б) браць кроў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
sit in
браць удзе́л (у гульні́, канфэрэ́нцыі), прысу́тнічаць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ка́рак, ‑рка, м.
Разм. Задняя частка шыі ў жывёлы і чалавека. Аграмадны, мускулісты, з высокім гарбатым каркам,.. [зубр] стаяў нібы абліты з бронзы. Краўчанка.
•••
Браць (узяць) за карак гл. браць.
Гнаць у карак гл. гнаць.
Гнуць карак гл. гнуць.
Даць па карку гл. даць.
Мець галаву (на карку) гл. мець.
Сесці на карак каму гл. сесці.
Стаяць над каркам гл. стаяць.
Сядзець на карку у каго гл. сядзець.
кара́к,
гл. каракі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брыта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Надзяваць аброць, пятлю вяроўкі на галаву, шыю жывёліны; браць на вяроўку. Пад вечар нейкія коннікі напалі на нас і сталі брытаць падласую цёлачку. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напаве́р, прысл.
У доўг, у крэдыт. Адпусціць тавару напавер. □ У Пінску .. [Лабановіч] і краму сабе аблюбаваў, дзе можна браць сёе-тое напавер, бо грошы не заўсёды бываюць у кішэні. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)