гарбі́на, ‑ы, ж.
Выпукласць, акруглены выступ на чым‑н. Абшары балот змушалі людзей цесна сяліцца на гарбінах пясчаных выспаў, каб мець больш сухой зямлі пад пасевы. Дуброўскі. У сініх гарбінах гор, што цямнелі наводдаль.., збіраліся, дымячыся, навальнічныя хмары. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дуда́, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Народны духавы музычны інструмент з дзвюх і больш трубак, устаўленых у скураны мяшок або пузыр, які надзімаецца праз трубку; валынка. Іграць на дудзе. □ Без музыкі, без дуды ходзяць ногі не туды. З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заро́к, ‑у, м.
Абяцанне, клятва не рабіць чаго‑н. або зрабіць што‑н. Ваня Шнігір даў цяпер сабе зарок, што ён больш ніколі не дапусціць.. бязглуздых памылак. Новікаў. Старыя далі сабе зарок: захаваць сцяг да звароту Чырвонай Арміі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
несуце́шны, ‑ая, ‑ае.
Такі, якога цяжка або немагчыма суцешыць. Усе плачуць. Асабліва несуцешны [гаспадар]. Лужанін. // Моцны па сіле праяўлення; які не паддаецца суцяшэнню. Несуцешнае гора. □ Досыць, Нёман мой шырокі. Плакала з табой. Больш у мора не пакоціш Несуцешных слёз. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падаўжэ́ць, ‑эе; зак.
1. Стаць даўжэйшым. Грудок, які спачатку выглядаў невялікім, цяпер нібы пашырэў і падаўжэў. Чарнышэвіч.
2. Стаць, зрабіцца больш працяглым. Вераснёўская ноч падаўжэла, хапае часу паспаць. Броўка. А вясна, відаць, вось-вось прыйдзе. Прыкметна падаўжэлі дні. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрастарне́ць, ‑ее; зак.
Стаць больш прасторным, прастарнейшым. Пасля касьбы і жніва абшар ваколіцы як бы папрастарнеў. Бядуля. / у безас. ужыв. — Папрастарнела ў камеры, нібы ў лесе, калі ў ім ссякуць старое дрэва, — з сумам у голасе заўважыў Лабановіч. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераме́ншыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., што.
Падаць, уявіць сабе што‑н. у меншых намерах, чым у рэчаіснасці; не надаць чаму‑н. належнага значэння. Пераменшыць цяжкасці. □ І ніякім росчыркам пяра нельга пераменшыць, а тым больш перакрэсліць талент гэтага чалавека. Філімонаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыні́зіцца, ‑ніжуся, ‑нізішся, ‑нізіцца; зак.
1. Зрабіцца меншым, ніжэйшым. Двор Сузонаў быў усё гэткім жа, як тры гады таму назад, але хата яшчэ больш прынізілася да зямлі. Галавач.
2. Унізіць сябе перад кім‑н. Гэты чалавек ніколі не прынізіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смяле́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Рабіцца, станавіцца смелым, смялейшым. Хлопцы ўсё больш смялелі і ўжо проста, як старому сябру, пачалі расказваць Лясніцкаму ўсе вясковыя навіны. Шамякін. Настаўнік зусім не злуецца, і Ганька смялее і ўзнімае на яго вочы. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спакайне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Рабіцца, станавіцца больш спакойным. Арына, нягледзячы па няшчасце з Лёдзяй, спакайнела з днямі, менш ужо божкала і амаль не сунімала весялосці сваіх. Карпаў. Лес спакайнеў, насцярожваўся — вечарэла. Сачанка. Голас [Крамарэвіча] спакайнеў і позірк цвярдзеў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)