фаялі́т
(ад Faial = назва вострава ў групе Азорскіх астравоў)
мінерал класа сілікатаў цёмна-жоўтага, зеленавата-чорнага колеру.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фрэо́ны
(фр. freons)
тэхнічная назва фтор- і хлорарганічных злучэнняў, якія выкарыстоўваюцца як халадзільныя агенты ў некаторых халадзільніках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цынвальды́т
(ад ням. Zinnwald = назва гор)
мінерал групы слюд чорнага, зялёнага або карычневага колеру са шкляным бляскам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шарале́
(фр. Charolais = назва раёна ў Францыі)
парода буйной рагатай жывёлы мяснога напрамку прадукцыйнасці, выведзеная ў Францыі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэгі́стр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Спіс, пералік чаго-н., кніга для запісаў.
2. Ступень вышыні голасу, музычнага інструмента.
Бас — голас нізкага рэгістра.
3. У некаторых музычных інструментах: група труб або група язычковых аднолькавага тэмбру.
4. Род рэгулятара, размеркавальніка ў машынах і прыборах.
Р. каманд у ЭВМ.
5. Рад клавішаў у пішучай машынцы, у лічыльных і іншых машынах.
Верхні, ніжні р.
6. Назва дзяржаўнага органа, які ажыццяўляе нагляд над будаўніцтвам і эксплуатацыяй суднаў.
Рачны р.
Марскі р.
|| прым. рэгі́стравы, -ая, -ае (да 1—5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
БРЫТА́НІЯ
(лац. Britannia),
адна з стараж. назваў сучаснай Англіі (Вялікабрытанія). Паходзіць ад назвы кельцкіх плямёнаў — брытаў, якія насялялі Брытанію ў 8 ст. да н.э. — 5 ст. н.э. З 43 н.э. — рымская правінцыя (Britannia Romana). Назва «Англія» замацавалася пасля англасаксонскага заваявання (5—6 ст.).
т. 3, с. 278
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВА́Я,
назва ліста папарацей, звычайна буйнога, моцна расчлянёнага, перыстарассечанага, падобнага на галінку. Марфалагічна адпавядае цэлым буйным галінкам іх верагодных продкаў — рыніяфітаў. Існуюць навук. доказы, што лісце папарацей узнікла з галінак у выніку іх сплесквання і абмежавання ў росце. Ваяй таксама наз. лісце пальмаў.
т. 4, с. 51
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВІБРЫЁНЫ,
бактэрыі роду Vibrio. Аэробы або факультатыўныя анаэробы. Маюць форму кароткіх палачак даўж. 1—5 мкм, загнутых у выглядзе коскі. Грамадмоўныя, здольныя да хуткіх вагальных рухаў (адсюль назва). Жывуць у вадаёмах, глебе, кішэчніку. Патагенныя віды выклікаюць халеру ў чалавека, кампілабактэрыёз у жывёл.
т. 4, с. 138
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АМУНІ́ЦЫЯ
(польск. amunicja ад лац. munitio прымацаванне, рыштунак),
устарэлая назва прадметаў (рамяні, сумкі, чахлы і інш.), якія аблягчаюць вайскоўцам нашэнне зброі, боепрыпасаў, асабістых рэчаў і харчавання. Ва ўзбр. Сілах Рэспублікі Беларусь наз. рыштунак ваенны. Конская амуніцыя — рэчы для запрагання, сядлоўкі і наўючання жывёлы.
т. 1, с. 326
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ДАМА́СКАЯ СТАЛЬ,
1) тое, што булат.
2) Пругкая і цвёрдая ўзорыстая сталь, якую атрымліваюць кавальскай зваркай сплеценых стальных (з рознай колькасцю вугляроду) палос, або дроту. Назва — ад г. Дамаск, дзе вытв-сць сталі была развіта ў сярэдневякоўі, часткова і ў новы час.
т. 6, с. 26
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)