псі́хіка
(гр. psychikos = душэўны)
сукупнасць душэўных перажыванняў як адлюстраванне ў свядомасці аб’ектыўнай рэальнасці; духоўная арганізацыя, душэўны склад чалавека.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
этыке́т
(фр. étiquette)
прыняты парадак паводзін чалавека ў якім-н. асяроддзі, у грамадстве (напр. дыпламатычны э., захоўваць э.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
чыстакро́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Чыстай, не змешанай пароды (пра жывёл). — Гэта не трус, а трусіха, — нахмурыўшыся, адрэзаў Дапік. — І прытым не абы-якая трусіха, а чыстакроўная «белы велікан». Краўчанка.
2. Разм. Сапраўдны, праўдзівы. Гэта — чыстакроўная арыстакратка, і нізавошта мяне не прызнала б за чалавека, калі б я стаў нават мільянерам! Карпюк. [Драздовіч:] — Яго [Павалковіча] тут старым кавалерам завуць, шляхціцам. Хоць ніякі ён не шляхціц, з дзеда-прадзеда чыстакроўны мужык. Машара. // Тыповы, яскрава выражаны, характэрны для каго‑, чаго‑н. (пра чалавека). Чыстакроўны паляшук. Чыстакроўны немец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
moody [ˈmu:di] adj.
1. (пра чалавека) які́ ча́ста і ху́тка змяня́е свой настро́й
2. у дрэ́нным настро́і;
Why are you so moody today? Чаму ў цябе сёння такі дрэнны настрой?
3. су́мны, сму́тны, марко́тны (пра фільм, музыку, месца)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
байба́к, ‑а, м.
1. Стэпавая жывёліна атрада грызуноў, якая восень і зіму праводзіць у спячцы; стэпавы сурок.
2. перан. Разм. Пра непаваротлівага, гультаяватага чалавека; абібок, гультай. [Максім:] — Я і маці за цябе, байбак, душой пакутуем. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ке́лля, ‑і, ж.
Асобны пакой або асобнае жыллё манаха, манаткі ў манастыры. Манаская келля. // перан. Паэт. Невялікі пакой адзінокага чалавека. — Вось мая келля, — адчыніў Фядот Андрэевіч дзверы ў пакой, дзе было паўнютка кніг. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́лпа, ‑ы, ж.
1. Млекакормячая жывёліна, якая па будове свайго цела з’яўляецца самай блізкай да чалавека.
2. Разм. груб. Аб вельмі непрыгожым чалавеку.
•••
Чалавекападобныя малпы — сямейства малпаў, да якога адносяцца гарыла, арангутан, шымпанзе і гібон.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нейрабіёніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.
Кірунак у біёніцы, звязаны з вывучэннем і мадэліраваннем дзейнасці цэнтральнай нервовай сістэмы чалавека і жывёлы для выкарыстання заканамернасцей іх будовы пры стварэнні новых тэхнічных прыстасаванняў, кібернетычных сістэм і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падгало́ўе, ‑я, н.
Месца на ложку, куды кладуцца галавою. Гаспадыня выхапіла з падгалоўя ватоўку і падала мне. Сабаленка. // Узвышэнне, якое робяць для таго, каб пакласці галаву. [Сержант] акуратна палажыў чалавека на пасланы шынель, зрабіў падгалоўе. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўплыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., на каго-што.
Аказаць уплыў. Поспехі ў асваенні космасу, ва ўсіх галінах навукі і тэхнікі, прамысловасці, сельскай гаспадаркі не маглі не паўплываць на чалавека, на ўсе сферы яго дзейнасці. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)