◎ Пазатакро́к прысл. ’пазамінулы год’ (Сцяшк.), пазатакрак ’тры гады назад’ (Янк. 2) з па‑за‑так‑рок. Да рок ’год’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

руби́ть несов.

1. сячы́;

2. перен. рэ́заць;

он так и ру́бит пра́вду в глаза́ ён так і рэ́жа пра́ўду ў во́чы;

3. (сруб) рубі́ць;

лес ру́бят — ще́пки летя́т погов. лес сяку́ць — трэ́скі ляця́ць;

руби́ть с плеча́ сячы́ з-за пляча́;

руби́ть под ко́рень сячы́ пад ко́рань;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

повелева́ть несов., книжн. (кем-, чем-л. управлять) кірава́ць; (командовать) кама́ндаваць; (приказывать) зага́дваць; (заставлять) прымуша́ць (каго); патрабава́ць (ад каго); (обязывать) абавя́зваць (каго); (говорить) гавары́ць, каза́ць (каму);

моя со́весть повелева́ет мне сде́лать э́то маё сумле́нне абавя́звае мяне́ зрабі́ць гэ́та;

так повелева́ет мне долг так ка́жа (гаво́рыць) мне абавя́зак.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

аж.

1. часц. ўзмацн. Ужыв. для інтанацыйнага вылучэння слова ці словазлучэння, да якога адносіцца; падкрэслівае самую крайнюю мяжу выяўлення якой-н. уласцівасці.

Лес аж звінеў ад птушыных галасоў.

Сцежка вілася аж да самага возера.

Аж крыкнуў ад радасці.

2. часц. ўзмацн. Ужыв. для выражэння нечаканасці або раптоўнасці наступлення якіх-н. падзей.

Раніцай прачнуліся — аж няма ўжо яго.

3. злуч. Выражае выніковыя адносіны і ўзмацняе іх; ужыв. ў знач. «так», «што нават».

Машыны так гулі, аж вокны звінелі.

4. злуч. супраціўны. Злучае сказы з узаемна неадпаведным значэннем, якое ўскладняецца адценнем нечаканасці.

Хацеў ісці назад, аж пачуўся ціхі плач.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

touchy [ˈtʌtʃi] adj.

1. (about) крыўдлі́вы, чу́йны;

Don’t be so touchy! Ды не крыўдуй ты так!

2. ве́льмі даліка́тны (пра рэч, сітуацыю);

Racism remains a touchy issue. Расізм застаецца далікатнай праблемай.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ідэалі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Паслядоўнік ідэалістычнай філасофіі.

2. Той, хто ідэалізуе, прыхарошвае рэчаіснасць (разм.).

3. Той, хто кіруецца ідэалістычнымі (гл. ідэалізм у 3 знач.) прынцыпамі.

|| ж. ідэалі́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

паве́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Пісьмовае афіцыйнае паведамленне з выклікам, запрашэннем куды-н.

П. ў міліцыю.

П. на сход.

2. Кола пытанняў, якія павінны быць абмеркаваны на пасяджэнні.

П. сходу.

○

Павестка дня — тое, што і павестка (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

мішэ́нь, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.

1. Прадмет, які служыць цэллю пры вучэбнай або трэніровачнай стральбе.

2. перан. Той, хто (або тое, што) з’яўляецца прадметам для кпінаў.

Ужо так павялося, што ён служыць мішэнню для жартаў.

|| прым. мішэ́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

дэпута́т, -а, М -та́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Выбарны прадстаўнік, член выбарнай дзяржаўнай установы.

Гарадскі Савет дэпутатаў.

Д.

Нацыянальнага сходу.

2. Выбарная асоба, упаўнаважаная выконваць якія-н. даручэнні.

|| ж. дэпута́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. дэпута́цкі, -ая, -ае.

Д. мандат.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

запіса́цца, -пішу́ся, -пі́шашся, -пі́шацца; -пішы́ся; зак.

1. Запісаць сябе ў спіс, у склад чаго-н.

З. на прыём да ўрача.

2. Захапіўшыся пісаннем чаго-н., забыцца на час (разм.).

Я так запісаўся, што не заўважыў, як прайшоў час.

3. Зарэгістраваць у загсе свой шлюб (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)