развед...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам а) «разведвальны», напрыклад: разведбатальён, разведгрупа, разведсамалёт; б) «разведка», напрыклад: разведданыя, разведзводка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Cornu bos capitur, voce ligatur homo
Быка ловяць за рогі, а чалавека звязваюць словам.
Быка ловят за рога, а человека связывают словом.
бел. Вала вяжуць матузом, а чалавека словам.
рус. Быка, берут за рога, человека ловят на слове. Зверей укрощают силой, а людей ‒ словом.
фр. On prend les bêtes par les cornes et les hommes par les paroles (Животных берут за рога, а людей ‒ словами).
англ. To take somebody at his word (Поймать человека на слове).
нем. Das Pferd beim Zaum, den Mann beim Wort (Коня ‒ за уздечку, мужчину ‒ на слове).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ве́рыць, -ру, -рыш, -рыць; незак.
1. у што. Быць перакананым, упэўненым у чым-н.
В. у перамогу.
В. у чалавека.
Не в. сваім вушам або сваім вачам (гаварыць, калі гутарка ідзе пра што-н. малаверагоднае).
2. у што і чаму. Прымаць за праўду, лічыць верагодным.
В. у сны і прыметы.
3. каму. Цалкам давяраць.
Веру яго словам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ша́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. чым і без дап. Утвараць шорах, шум трэннем, закранаць што-н. з шумам.
Ш. мянташкай па касе.
Шабля шаркала аб падлогу.
2. са словам «нагой» або без яго. Прыстаўляць адну нагу да другой, стукаючы абцасам аб абцас (пры паклоне, вітанні і пад.).
|| аднакр. ша́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. ша́рканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ільно... і льно... (а таксама ільна..., льна...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам: лён, ільняны, напрыклад: ільноапрацоўка, ільнонарыхтоўка, ільноўборачны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наганя́й, ‑ю, м.
Разм. Строгая вымова, праборка. Курсант, панурыўшыся, маўчаў, адчуваючы, як гарыць яго твар. Ён чакаў крыку, лаянкі, адным словам, наганяю. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ніжэй...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам «далей», «пазней» пры спасылцы на наступнае месца тэксту, прамовы, напрыклад: ніжэйпадпісаны, ніжэйадзначаны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напрыязджа́ць, ‑ае; безас. зак.
Прыехаць у вялікай колькасці. Напрыязджала дэлегатаў. □ Словам, вяселле было як трэба. Гасцей напрыязджала многа, і ўсё не абы-хто. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скна́рлівасць, ‑і, ж.
Разм. Уласцівасць скнарлівага, надзвычайная скупасць. У хаце Раманоўскіх часта нядобрым словам успаміналі Сухавеяў, расказвалі пра іх скнарлівасць і нечалавечнасць. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сорта... (а таксама сарта...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню словам «сорт» (у 1, 2 знач.), «сартавы», напрыклад: сортаабмен, сортаўчастак, сортаабнаўленне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)