гату́нак

(польск. gatunek, ад ням. Gattung)

1) разрад, катэгорыя якога-н. тавару па якасці (напр. мука першага гатунку);

2) разнавіднасць якога-н. тавару (напр. цукеркі розных гатункаў).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

БЕЗМАРО́ЗНЫ ПЕРЫ́ЯД,

прамежак часу паміж датамі апошняга марозу (або замаразку) вясной і першага восенню. На арктычных астравах і высакагор’ях адсутнічае. На Беларусі працягласцю 160—174 на ПдЗ і 137—140 сутак на Пн.

т. 2, с. 374

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ахмяле́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Які знаходзіцца ў стане ахмялення.

2. перан. Пра чалавека, які да самазабыцця захоплены, узрушаны чым‑н. Лёня ўжо быў ахмялелы ад першае любоўнай чаркі, якая п’ецца яшчэ да першага пацалунка. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

укры́цце, ‑я, н.

Месца або збудаванне, якое ўкрывае, абараняе ад каго‑, чаго‑н. Дванаццаць гаўбіц і палкавая батарэя з укрыцця пазіралі па дарогу. Няхай. Хаваючыся за ўкрыцці, кароткімі перабежкамі, Мірановіч дабраўся да пазіцый першага ўзвода. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хітру́ха, ‑і, ДМ ‑русе, ж.

Хітрая жанчына, махлярка. І гэтая прыгажуня з першага ж дня пачала неяк занадта шчыра завіхацца каля ўрача. Хітруха. Шамякін. [Касперскі:] Хітруха! Не так лёгка мяне, старога, правесці. Бачу, што да чаго. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сця́гень ’сувязь загнутых верхніх частак палазоў з пярэднімі капыламі’ (ПСл). Ад сцягнуць, параўн. іншыя назвы той жа дэталі сцягі, усцяглі (гл.) ’планка, што ідзе ад галоўкі саней да першага капыла’ (Маслен.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пятлі́сты, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і пятлясты. У познюю восень сорак першага года, калі ішлі цяжкія баі пад Масквой, пятлістыя дарогі вайны звялі ў адной роце Івана Салаўёва — нядаўняга механіка рамонтных майстэрань — і Сяргея Мажэйку — нядаўняга студэнта. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́зірк, -ку м. взгляд; взор;

◊ з пе́ршага ~ку — с пе́рвога взгля́да;

кі́нуць п. — бро́сить (ки́нуть) взгляд;

абве́сці ~кам — обвести́ взгля́дом (взо́ром);

скрыжава́ць ~кі — скрести́ть взгля́ды (взо́ры)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Тлу́шка-тлу́шка — прывабліванне каровы або цялушкі (пін., Дразд.). З рэдукцыяй першага складу ад мясцовага тэлу́шка або тылу́шка ’карова, цялушка’ (Сл. ПЗБ, Сл. Брэс.), параўн. телу́х ’падзыўное слова для каровы, пераважна маладой’ (Растарг.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

rozbudzić

зак.

1. разбудзіць, абудзіць;

rozbudzić z pierwszego snu — абудзіць ад першага сну;

2. узбудзіць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)