Макатоўша (груб.) ’галава’ (петрык. Мат. Гом.), маз. макото́ўша (З нар. сл.) — пераноснае з макацёр(т) (гл.) ’вялікая пасудзіна, у якой церлі (таўклі) мак’. Да мак (гл.) і таўчы́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ма́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.

1. Ласк. да мама.

2. Уст. Жанчына, якая корміць грудзьмі чужое дзіця; нянька.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павільгатне́ць, ‑ее; зак.

Стаць, зрабіцца вільготным. Павільгатнелі вочы ў старое. Мурашка. Паветра павільгатнела. Угаманіліся птушкі, толькі на палянках камары таўклі мак. Федасеенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Макаве́нь ’вялікая міска з гліны’ (дзятл., З нар. сл.). Да мак (гл.). Утворана ад прыметніка макавы і суф. ‑ень (Сцяцко, Афікс. наз., 152). Першапачаткова лексема азначала ’вялікая міска, у якой церлі мак’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ма́каві́шча Месца, дзе рос мак Pepaver (Слаўг.). Тое ж ма́кавішча (Сал.), ма́чнік, макаўё, ма́ка́ўе (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

Віду́к 1 ’мак-самасейка, мачок’ (БРС, КТС, Шн., 3., Бір. Дзярж., Сцяшк. МГ, Янк. БП), гродз. ’тс’, брэсц. ’снатворны мак’ (Кіс.); ’мак з разрытымі пры паспяванні галоўкамі’ (Некр., Карл.). Укр. видю́к, видю́х, видю́ха ’тс’, видун ’мак, Papaver rhoes L., насенне якога пры паспяванні высыпаецца з галоўкі’. Утворана ад дзеяслова viděti і суф. ‑uxъ, які на беларускай тэрыторыі пад уплывам балтыйскага прадуктыўнага суфікса ‑(i)ùkas змяніўся ў ‑ук (Цыхун, Лекс. балт., 51; Чэкман, Совещ. ОЛА (Гомель) 1975, 125–126). Гл. выдак.

Відук 2 ’шляхецкі лапаць’ (асіп., Буз.). Няясна.

Відук 3 ’частка плота (?)’ (КТС, К. Чорны). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

заі́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак, ж.

У мінулым: зямельны ўчастак, заняты па праву першага валодання, звычайна ўдалечыні ад іншых ворных зямель; цяпер на Урале і ў Сібіры — назва некаторых невялікіх адцаленых пасяленняў (земляробчых, паляўнічых, рыбалавецкіх).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зі́мка ​1, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.

Разм. Ласк. да зіма.

зі́мка ​2, ‑і, ДМ ‑мцы, ж.

Разм. Азімая пшаніца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

maczek, ~ku

macz|ek

м. дробны мак;

pisać ~kiem — пісаць бісерам (дробненька)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

poppy

[ˈpɑ:pi]

1.

n., pl. -pies

1) мак -у m.

2) сьве́тла-чырво́ны ко́лер

2.

adj.

1) ма́каў (цьвет, зе́рне)

2) сьветла-чырво́ны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)