Вядру́гі ’гразкая частка дарогі’ (Сцяшк. МГ). Няясна. Магчыма, паланізм. Параўн. польск.wydrążać ’выдоўбваць’. Спачатку вядру́гі мела значэнне ’калдобіны, выбаі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
папяро́к,
1.прысл. Па шырыні; упоперак; проціл. ўздоўж. [Дзед:] Прайшоў я ўздоўж, папярок Беларусь і Літву. Людзей усякіх бачыць прыйшлося.Танк.Тапчу я на ўсходзе дарогі Уздоўж, нацянькі, папярок.Астрэйка.
2.прыназ.зР. Спалучэнне з прыназоўнікам «папярок» выражае прасторавыя адносіны: указвае на напрамак, які адпавядае шырыні чаго‑н. [Шаховіч:] — Як гэта магло здарыцца, што машына апынулася папярок дарогі?Мяжэвіч.
•••
Станавіцца папярок горлагл. станавіцца.
Станавіцца папярок дарогікамугл. станавіцца.
Стаць папярок дарогікамугл. стаць.
Стаяць папярок горлагл. стаяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
звіў, звіву, м.
Выгіб, звіліна. Дарогі, цёмныя дарогі! Вы так маўклівы, вы так строгі! Хто вас аблічыць? Хто вас змерыць? Хто вашы звівы ўсе праверыць?Колас.Таямнічымі звівамі беглі дарожкі праз гушчары да вёсак.Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дакасі́цца, -кашу́ся, -ко́сішся, -ко́сіцца; -касі́ся; зак., да чаго (разм.).
1. Косячы, дайсці да якога-н. стану, да якіх-н. вынікаў.
Д. да знямогі.
2. Косячы, дайсці да якога-н. месца, да пэўнай мяжы.
Д. да дарогі.
|| незак.дако́швацца, -ваюся, -ваешся, -ваецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Развары́ць ’размясіць гразь, зрабіць гразкай дарогу’ (Сцяшк. Сл.). Метафарычны перанос значэння на аснове знешняга падабенства разваранай стравы і гразкай дарогі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
купча́сціцца, ‑ціцца; незак.
Расці купчастым, кучаравым. Недалёка ад дарогі купчасцілася некалькі дубоў.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
crossroad
[ˈkrɔsroʊd]
n.
1) перасе́чная даро́га
2) даро́га, яка́я спалуча́е гало́ўныя даро́гі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
rozstajny
rozstajn|y
: ~e drogi — ростань; раздарожжа; крыжавыя дарогі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)