кларэ́н

(ад лац. clarus = бліскучы)

напаўбліскучая крохкая састаўная частка выкапнёвага вугалю, якая залягае палосамі ў пластах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дзю́рэн

(ад лац. durus = цвёрды)

шчыльная матавая састаўная частка выкапнёвага вугалю, якая залягае слаямі ў яго пластах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ізабута́н

(ад іза- + бутан)

арганічнае злучэнне, якое адрозніваецца ад бутану толькі змяшчэннем вугалю і вадароду ў часцінцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

output

[ˈaʊtpʊt]

n.

1) вы́пуск (тава́ру), праду́кцыя f.; здабы́ча (на́фты, вуга́лю)

the daily output of automobiles — дзённы вы́пуск аўтамабі́ляў

2) магу́тнасьць f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ВЕРХНЕСІЛЕ́ЗСКІ—АСТРА́ЎСКА-КА́РВІНСКІ КАМЕННАВУ́ГАЛЬНЫ БАСЕ́ЙН,

у межах Польшчы і Чэхіі. У Польшчы (5500 км²) наз. Верхнесілезскі і займае частку Катавіцкага і Кракаўскага ваяводстваў, у Чэхіі (1000 км²) — Астраўска-Карвінскі. Вугляносныя адклады карбону. Агульныя запасы да глыб. 1000 м — каля 100 млрд. т каменнага вугалю. Цеплыня згарання 26—30 МДж/кг. Большая частка вугалю абагачаецца. Асн. цэнтры здабычы — г. Катавіцы (Польшча) і г. Острава (Чэхія).

т. 4, с. 110

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гідрагеніза́цыя

(ад гідраген)

далучэнне вадароду да хімічных элементаў або злучэнняў, гідрыраванне (напр. г. вугалю, г. алею); проціл. дэгідрагенізацыя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

за́леж, ‑у, м.

1. Цалінная або ворная зямля, якая даўно не апрацоўвалася; аблога. Узараць залеж.

2. звычайна мн. (за́лежы, ‑аў). Месца залягання карысных выкапняў. Залежы каменнага вугалю. Залежы торфу. Залежы медзі.

3. звычайна мн. (за́лежы, ‑аў). Няходкі, заляжалы тавар. Залежы тавараў на складах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Клад 1 ’схаваныя каштоўнасці, скарб’ (ТСБМ, Яшк.). Ст.-рус. кладъ ’тс’, серб.-харв. кла̑да ’дабро, маёмасць’, польск. kład ’тс’. Паралелі сведчаць аб тым, што значэнне ’клад’ узнікла яшчэ ў праславянскі перыяд. Этымалогія празрыстая: да klasti (гл. класці). Прасл. kladъ мае дакладную балтыйскую паралель: літ. klõdas ’слой, палажэнне’ (параўн. клад 2), якое да літ. klóti ’рассцілаць, пакрываць’ (Фрэнкель, 274–275).

Клад 2 ’укладка раўніны длы вырабу вугалю’ (Мат. Гом.), ’складзеныя дровы’ (Сл. паўн.-зах., Др.-Падб.). Да класці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гідраша́хта

(ад гідра- + шахта)

прадпрыемства горнай прамысловасці, дзе здабычу каменнага вугалю або іншых карысных выкапняў праводзяць з прымяненнем гідрамеханізацыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

класіфіка́тар

(ад класіфікацыя)

1) спецыяліст у галіне класіфікацыі;

2) апарат для механічнай класіфікацыі вугалю, руды па велічыні, форме, шчыльнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)